शब्द - ग्रहण !

 शब्द - ग्रहण 

- नंदिनी देसाई 

“उशीर होईल का तुला?” माझ्या हातामध्ये पदराचं एक टोक देत  त्यानं विचारलं. खांद्यावरून पदर त्यानंच पुढे ओढला आणि पिनप केला.

“काही सांगता येत नाही रे. पदर खूप खाली आलाय का?” मी आरश्यात बघत विचारलं. एशान साडी नेसायला माझी मदत करत होता, खरंतर तो मला साडी नेसवतच होता. हे स्किल त्यानं नक्की कधी शिकून घेतलं माहित नाही. तशी मी फार काही रोज साडी नेसत नाही, इव्हेंटसाठी आवश्यकता असेल तेव्हाच. त्यातही ऑफिसमध्ये  कुणी मदतीला असेल तरच, स्वत:ची एजन्सी चालू केल्यापासून अनेक ट्रॅडिशनल कार्यक्रमांना वगैरे साडीची गरज भासायची, पण त्यावेळी शिरीन नामक एक ब्युटीशिअन मदतीला असायची. आज मात्र, एशान नेसवत होता. (पुढचा विनोद आपापल्या जबाबदारीवर करणे! मैं ना बोलूंगी)

एशानचं एक वैशिष्ट्य आहे, त्याला कुठलंही काम केवळ जमत नाही, तर ते उत्तमच जमतं. साडी नेसवणे हा टोटल तथाकथित बायकी उद्योग पण तो अशा नजाकतीनं आणि परफेक्टली करू शकतो की, इतरवेळी हाच माणूस आपले दोन्ही हात ग्रीसमध्ये माखून गाड्यांची स्पेअर पार्ट्स बदलत असेल हे खरंही वाटणार नाही.

“लवकर ये, नाहीतर मला कंटाळा येईल” तो पदरला पिन लावून माझ्या कानांत कुजबुजला.
“कंटाळा आणि तुला? मस्त पिक्चर बघत बसशील! त्यातून मी घरी नाही म्हणजे, तुला हवे तसे मारधाडपट बघता येतील की”

“आज पाय दुखतोय. सरळ पेनकिलर घेऊन झोपेन. तू प्लीज बेल मारत बसू नकोस. किल्ली आठवणीनं घेऊन जा. तू कारपण घेऊन गेली असतीस तर बरं झालं असतं ना...” 

“डोंट वरी, अमित आहे ना सोबत. तो सोडेल मला. आपण उद्या परत डॉक्टरकडे जाऊ या का?”

गेले दोन महिने एशानचा पाय जायबंदी आहे. कारण खरंतर अगदीच क्षुल्लक होतं, हा जिममधून चालत येत होता आणि कुणीतरी नवशिक्या बाईकवाला येऊन याच्यावर आदळला. टायर बरोबर घोट्यावर आपटलं. ताबडतोब सर्जरी झाली आणि पाय महिन्याभरासाठी प्लास्टरमध्ये गेला. आता पाय बर्‍यापैकी ठिक झालाय तरी जास्त चालाफिरायला परवानगी नाही. कंप्लीट दोन महिने एशान घरातच बसून! प्रचंड वैतागला होता. ऑफिसचं बहुतेक काम एरव्हीही घरूनच करत होता, माझ्या एरवीच्या इव्हेंट मॅनेजमेंटसोबत याचंही बरंचसं काम मी बघत होते. तसा महिना दीड महिनाभर एशान ठिकच होता, पण गेले आठ दिवस मात्र तो प्रचंड मूडी झाला होता. ते साहजिकही होतं म्हणा. इतके दिवस घरात राहून डोकं अक्षरश: भंजाळतं. मी तसं काम असल्याखेरीज त्याला सोडून कुठेही जात नव्हते. पण आज एनसीपीएमध्ये शास्त्रीय गायनाचा प्रोग्राम होता. मी खरंतर जाणार नव्हते पण अमितने वारंवार फोन करून येच असा निरोप दिला. जाऊ कि नको यावर बराच वेळ खल केला, अखेर एशानलाच विचारलं दोघं मिळून जाऊ या का? मी त्याला माझ्यासोबत कच्छच्या वाळवंटामध्ये हुतूतू खेळायला जाऊ या का असं विचारल्यासारखा त्यानं चेहरा केला.

“बरी आहेस ना? मला ते शास्त्रीय बिस्त्रीय झेपत नाही. दोन ओळी गायला अर्धा तास घेतात. अमितसोबतच जा”

अमित माझा कॉलेजमधला मित्र. कॉलेजमध्ये असताना आम्ही फार क्लोज फ्रेंड्स होतो. कित्येक जण तर आम्हाला कपलही समजायचे. पण तेव्हा आमच्यामध्ये खरंच तसं काही नव्हतं. दोघांच्या आवडीनिवडी फार जुळत्या होत्या, म्हणजे क्लासिकल म्युझिक, कविता, नाटकं पाहणं वगैरे. माझ्यासारखाच अमितही छोट्या शहरामधून आलेला. आम्ही तेव्हा या मुंबईच्या मुलांच्या स्मार्टनेसपुढे बुजलो होतो. एक तर मास कॉमसारखा अवघड कोर्स. त्यात बरेचसे विषय आपल्या ओळखीतलेच नाहीत वर “गावामधून” आल्याचं एक वेगळंच बावळट फीलिंग. त्यामुळे कॉलेजच्या पहिल्याच वर्षी आम्हा दोघांची मैत्री झाली. एक पोरगा आणि पोरगी नुसते एकमेकांकडे बघत जरी असले तरी गावाकडे कॉलेजमध्ये पार हलकल्लोळ उडायचा. मुंबईचं ते एक बरं होतं. इथं फार कुणाला आमच्यामध्ये इंटरेस्ट नव्हता. म्हणूनही असेल कदाचित, मी आणि अमित म्हणूनच केवळ फ्रेंड या नात्यापुरतंच राहिलो. एशान माझ्याच वर्गामधला. सुरूवातीला त्याचा ग्रूप पूर्ण वेगळा आणि आमचा वेगळा. नंतर हळूहळू असाईनमेंट, प्रोजेक्ट्स करत आमचा सर्वांचाच मिळून एक ग्रूप झाला. कॉलेजची नंतरची दोन वर्षं तर आम्ही सर्वांनीच धमाल केली. अमित सध्या टेलीव्हीजन एडिटिंगमध्ये आहे, त्याच्याकडे या कार्यक्रमाचे पासेस होते.

कार्यक्रमाला तर जायचं होतं, पण एशानला एकट्याला सोडून जायला खरंच मन होत नव्हतं. अगदी ऐनवेळी मी जायचं कॅन्सल केलं. मग काय!  माझ्यावरच भडकला. “अरे, मी काय बेडरिडन  आहे का? ऑफिसला रोज सोडून जातेसच ना? तुला जायचं असेल तर निमूट जा पण प्लीज मी तुझ्यापायी गेले नाही असं म्हणून मला नंतर छळू नकोस.”

क्लासिकलच्या प्रोग्रामला साडी चांगली वाटेल म्हणून कपाट उपसलं, एक साडी मनासारखी दिसेना. ही फारच गॉडी, ती झगामगा लायटिंग. ही फारच डल, ती फारच जुनाट!

“तूच घेतल्यास ना या सर्व साड्या? मग तेव्हा ही अक्कल नव्हती का?” पलिकडून टोमणा आलाच.

“हो, पण आता ऑकेजननुसार काहीच ठिक वाटत नाहीये. कुठली नेसू?”

“नेसू? अरेवा! तुझी तू स्वत: नेसणार की काय!”

“नाही, शिरीनला कॉल केलाय. ती साडी हेअर मेकप सर्व करेल”

“माझ्या बायकोनं लग्नाच्या दिवशीही ही असली थेरं केली नाहीत. गपगुमान शालू नेसून केसांचा अंबाडा घालून लग्नात बसली होती. आणि तुम्ही साधं गाण्याच्या प्रोग्रामला जायचं तर ब्युटीशीअनला घरी बोलावणार”

“मग! तुझी बायको असेल साधीसरळ, मी नाहीये”

“बदललीच आहेस ना? लग्नानंतर?”

“का? बदलू नये का माणसानं? परिस्थिती आहे म्हणूनच करू शकतेय. नसते पैसे तर कशाला कोण गेलं असतं. चारचौघांत जायचं तर नीट सजून जाऊ नये का?”

“जा ना! कोण अडवतंय, पण त्या शिरीनला बोलवू नकोस. अतिशय वाईट्ट मेकप करते. त्यापेक्षा मी साडी नेसवायला हेल्प करेन आणि मेकपला पण.” हेच जर आधी प्लीज मदत करशील का म्हणून विचारलं असतं तर हज्जार कारणं दिली असती, बच्चमजी, हम तुमको बहुत अच्छे से जानते हय. शिरीनला कॉल बिल आम्ही केलाच नाय!

त्यानंच एक गुलाबीपिस्ता अशी लाईट पण सुंदर कॉम्बीनेशन असलेली साडी निवडली. सोबत गोल्डन ब्लाऊज. गळ्यांत घालायला कुंदनचा छॊटा नेकलेस. हातात ब्रेसलेट आणि कानात झुमके. एशानची निवड किती परफेक्ट असते हे तर माझ्याकडे बघून कुणाच्याही लक्षात येईलच, तरीही दरवेळी त्यानं असं काही “परफेक्ट” शोधून दिलं की एकदम प्यार आया है... वगैरे फीलिंग येतं.

जा असं म्हणाला तरी, आता मात्र एशानची भुणभुण काही संपेना. “उशीरच होईल का? तुझीच कार घेऊन जा ना,  कंटाळा आला तर लगेच परत येता येईल. डिनरला घरीच येशील का? मी वाट बघेन.” एक ना दोन, सतत चालूच. अखेर परत विचारलं. “मी नको जाऊ का?”
“मी तसं काय म्हटलंय का? जा!” हे म्हणजे अगदी उपकार करून टळ बाई एकदाची म्हटल्यासारखं.

गाण्याचा प्रोग्राम खूपच मस्त झाला, पण यायला नको तितका उशीर झाला. गवईबुवा भलतेच रंगात आल्यानं गाणं लवकर संपलं नाही. शिवाय कार्यक्रम झाल्यावर सो कॉल्ड सोशल मीटिंगमध्ये बराच वेळ गेला. तरी अमित म्हणत होता की, आता बाहेरच डिनर करू. पण मला भूकही नव्हती आणि एशाननं कितीही वाजले तरी मी वाट बघेन असं सांगितलं होतं. मी घरी पोचले तेव्हा रात्रीचा दीड वाचून गेला होता. मी माझ्या चावीनं दार उघडून आत आले. अख्खं घर अंधारं होतं. एरवी काही झालं तरी आमच्या घरामध्ये असा अंधार कधीच नसतो. मला रात्री पूर्ण अंधार असला की झोप येत नाही त्यामुळे बर्‍याचदा माझ्या बेडरूमचा किंवा हॉलचा लाईट चालू असतोच. आताही मी आत आल्या आल्या हॉलमधला छोटा लाईट लावला. सोफ्यावर एशान शांत बसलेला. अंधारातच.

“शान? अजून जागाच आहेस? मला वाटलं झोपला असशील. बरं वाटत नाहीये का? इतक्या अंधारात का बसलायस?”

कानांतले हेडफोन काढत तो म्हणाला. “मला काय धाड भरलीये? मोबाईलवर पिक्चर बघत बसलोय. किती? दीड वाजला ना?”

“हो, अरे जाम उशीर झाला. हे क्लासिकल सिंगर्स ना एकदा रंगात आले की असले मस्त गातात. आजचा प्रोग्राम खूपच जोशात झाला. इन फ़ॅक्ट कित्येक लोक म्हणत होते की, आम्हाला जायची तशी काय घाई नाही, तुम्ही गात रहा. पण ऑर्गनायझर्सनी ऐकलं नाहीच.”

“हं! नाहीतर रात्रभर गाणी ऐकायला तुला आणि अमितला फारच आवडलं असतं”

“म्ह्णजे काय... तुला नाही कळणार शास्त्रीय संगीत... सावकाश धीरे धीरे माहौल बनतो, आणि तो तसाच ठेवून निघण्यांत मजा आहे, हे असं अर्धवट ऐकलं की ठिक वाटत नाही... पण सो. खूप दिवसांनी अगदी मनाजोगती मैफिल ऐकली. मी पटकन साडी बदलते आणि झक्क कॉफी करते चालेल? तू जेवलायस का?”

“झालंय. तुझं?” इतकी तुटक उत्तरं म्हणजे महाशय प्रचंड वैतागलेले असणार. पाय दुखत असल्यानं झोपला नसेल.

“आम्ही बाहेरच सटरफटर खाल्लंय. तेवढं पुरेसं आहे”

मी साडी बदलायला बेडरूमकडे वळाले तेव्हा अगदीच अनपेक्षितरीत्या पुढचा प्रश्न आला.

“मी साडीचा पदर फोल्ड करून पिनप केला होता, तो सुटा कसा झाला?”

“काय सॉलिड ऑब्झर्वेशन आहे रे तुझं. अरे, पिन निघाली. मला काही तो परत पदर तेवढा फोल्ड करून पिनप करता आला नसता म्हणून सुटाच फोल्ड केला. असापण छान दिसतो ना?”

“तुला काहीही छानच दिसतं.”

“कॉम्प्लीमेंट देत असलास तर तितक्या प्रेमानं सांग की, हे असं चिडवून कशाला बोलायला हवं?”

“जा, साडी चेंज कर. तोपर्यंत मी कॉफी करतो.” हे म्हणजे एकदम उत्तम काम. एशानसारखी कॉफी जगात कुण्णालाही जमणार नाही, यावर कधी नाही ते त्याचं आणि माझं एकमत होतं.

गाण्याची धुंदी अजून मनावर होतीच, त्यातलंच काहीबाही गुणगुणत मी साडी बदलली, सुटसुटीत नाईट ड्रेस घातला आणि हॉलमध्ये आले. डायनिंग टेबलवर फक्त एकच कॉफीचा कप माझी वाट पहात बसला होता. एशानच्या बेडरूमचा दरवाजा बंद होता, मी हलकेच ढकलला तर उघडाच होता. मी हळूच त्याच्या बेडवर जाऊन बसले. जागाच होता तरी डोळे मिटलेले.  “झोपलास?” मी आवाज दिला. त्यानं उत्तर दिलं नाही. मी त्याच्या कपाळावर हात ठेवला. “बरं वाटत नाहीये का? पेन किलर देऊ की उद्या डॉक्टरकडे जऊ या?”

“किंचित पाय दुखतोय, पण पेन किलर नको. त्यानं दुखणं थांबत नाही, फक्त ते दुखणं मेंदूपर्यंत पोचत नाही”

“त्रास तरी कमी होतो ना?”

“जाणवत नाही. कमी होत नाही! केवळ जाणवत नाही. आणि जेव्हा जाणवतो तेव्हा त्याची तीव्रता असह्य होते. त्यापेक्षा दुखतोय ते सहन करणं अधिक ठिक”

“फिलॉसॉफी झाडायची ही वेळ आहे का?”

“झोपायची वेळ आहे ना? मग प्लीज झोपू दे ना. जाताना प्लीज दार ओढून घे आणि लाईट बंद कर.” थोडक्यात आज तू इथून जा. खरंतर माझ्या आणि एशानच्या बेडरूम वेगळ्या आहेत, त्याची बेडरूम कम ऑफिस आहे (आणि माझं बेडरूम कम कपड्यांचं शोरूम असं तोच म्हणतो) पायाचं दुखणं झाल्यापासून तो माझ्याच रूममध्ये झोपत होता, आज जवळपास दोन महिन्यांनी तो त्याच्या रूममध्ये झोपला. मीही दमलेच होते. माझ्या खोलीत येऊन झोपले.

सकाळी उठायला तसा उशीरच झाला, त्याच्या बेडरूममध्ये पाहिलं तर तो नव्हता, हॉलच्या खिडकीजवळ बस्ला होता.

“गूड मॉर्निंग!” मी हाक मारली. त्यानं किंचित मागं वळून पाहिलं.

“गूड मॉर्निंग” तो तुटकपणे म्हणाला.
“कधी उठलास?”

“आताच”

“चहा करू?”

“मला नको”

“बरं वाटत नाहीये का?”

“हं!”

“ऐक ना, आज संडे आहे. ऑफिस तर नाहीच. बाहेर फिरायला जाऊया का? लॉंग ड्राईव्हला किंवा असंच”

“नको!” एवढी प्रश्नोत्तरं चालू असताना तो मात्र, बाहेरच बघत होता. मी त्याच्या बाजूला बसले,

“एशान, काय झालंय?” त्यानं माझ्याकडे एक नजर वळून पाहिलं. एखाद्या माणसासोबत चार वर्षं काढल्यानंतर किमान इतकं तरी समजतंच... तो रात्रभर जागा होता. त्याचे तारवटलेले डोळे, सुकलेला चेहरा आणि हा असा तोडून बोलल्यासारखा आवाज... मी याआधी एशानला असं कधीही पाहिलेलं नाही.

“आय थिंक, मी जरा वेळ जाऊन झोपतो.”

“तुला बरं वाटत नाहीये का?सांग ना मला. कंचनला बोलवू या का?”

“नको, ती बिझी असेल आणि उगाचच काळजी करत बसेल”

“शान, माझं ऐक. घरात बसून खूप वैतागलायस, बाहेर जाऊन येऊ... फ्रेश होशील. आता लगेच नको.. थोडावेळ रेस्ट घे, मी ब्रेकफास्ट बनवते... चालेल?”

“नको म्हटलं ना... प्लीज थोडावेळ मला एकटंच बसू देत” असं म्हणून तो तडक उठला आणि त्याच्या रूममध्ये गेला. जाताना आठवणीनं त्यानं रूमचं दारही लावून घेतलं. त्याचा वैताग एकीकडे समजतही होता, आणि त्याचवेळी गेले दोन महिने दुखणं सहन करनारा अचानक इतका कसा संतापला होता, तेही समजेनासं झालं होतं. मी कंचनला जमलं तर दिवसाभरामध्ये इकडे चक्कर टाका (आणि मी असं सांगितलं नाही हे ल्क्षात ठेवा) असा मेसेज लगोलग टाकून ठेवला. तिचा मिनिटाभरात ओके म्हणून रीप्लायही आला.

मुद्दाम जाऊन परत त्याला डिवचायला नको म्हणून मी माझं सर्व निवांतपणे आवरलं, गेले अनेक दिवस घरही आवरलं नव्हतं, ते थोडंफार आवरलं (एशानच्या भाषेत वस्तू इकडून नेऊन तिकडे टाकल्या, की हिचं घर आवरून होतं) परत कपभर चहा घेतला. तासाभरानं त्याच्या रूमचं दार वाजवलं. “दोन मिनिटांत आलो” त्यानं आतूनच आवाज दिला. तोवर मी त्याच्यासाठी दूध आणि कॉर्नफ्लेक्स वाटीत घालून ठेवलं.

“मला भूक नाहिये”

“का? सकाळी उठल्यापासून काही खाल्लं नाहीस, परत गोळ्या घ्यायच्यात... ऍसिडीटी होईल.. थोडंसं खाऊन घे.. बाहेरून मागवू का? मी बनवू का?” खरंतर हा शेवटचा प्रश्न काळजीवाल्या सुरात येऊच शकत नाही, आमच्या घरामध्ये ती धमकी आहे. मी किचनमध्ये जाऊन काहीतरी पदार्थ बनवणे, म्हणेज आमच्या घरामध्ये भलंमोठं भांडण ठरलेलं.

“नको म्हणून एकदा सांगितलं ना.. का कटकट करतेस?” तो अचानक माझ्यावर डाफरला. हे म्हणजे अतिच झालं.

“ओरडतोस कशाला? चांगलेपणानं विचारतेय ना... मी जर कटकट करतेय असं वाटत असेल ना तर....तर...” आयत्यावेळी धमकीपण सुचेना...

“तर काय...” तो अजूनच जोरात डाफरला. “सोडून जाशील?”

“काय बोलतोयस?”

“जा ना, एरवी भांडून माहेरी जातेसच”

“एकदा, एशान, एकदा ती चूक केली. तुला सोडून माहेरी जायची आयुष्यात ती चूक विसरणार नाही.. मागोमाग आला होतास. आठवतंय?”

“कसा विसरेन? मी मूर्ख ना.. शब्द दिलाय, आपण पाळायला हवा. सगळी कमिटमेंट, सगळी लॉयल्टी माझ्याकडूनच तर आहे..”

“तुला म्हणायचंय काय ते स्पष्ट सांग....कालपासून बिनसलंय.. इतकं मलाही माहित आहे. नक्की काय प्रॉब्लेम आहे? तुला सोडून पहिल्यांदा तर मी कुठल्या इव्हेंटला गेलेली नाही.. तुला चारचारदा विचारून मगच गेलीये. तुला सोडून जायचं खरंच माझ्या मनात नव्हतं, इन फ़ॅक्ट कार्यक्रमातही माझं लक्ष लागलंच नाहे. आय नो, तुझा पाय दुखत होता आणि आय शूड हॅव्ह बीन हीअर..”

“प्रश्न, तू मला सोडून का गेलीस तो नाहिये. माझा पाय गेले दोन महिने ठणाणा बोंबलत दुखतोच आहे. तरीही तू ऑफिसला जातेस, अजून कुठं बाहेर जातेस... मी त्याबद्दल कधी काही बोललोय?”

“मग काल रात्रीचाच इतका राग का?”

“हा प्रश्न तू स्वत:ला विचार”

“काय विचारू? मला जर माझी चूक  समजतच नाहीये तर मी काय विचारू सांग ना!”

 

तितक्यात दारावरची बेल वाजली. आमच्या स्वयंपाकवाल्या मावशी आल्या होत्या. त्यामुळे भांडणाचा विषय तिथंच थांबला. त्यांना किचनमध्ये काही सूचना देऊन- तशी त्याची काही गरज नसते- तरीही आपलीच आवड म्हणून काहीबाही सांगून मी बाहेर आले. तेव्हा, एशान परत त्याच्या खोलीमध्ये गेला होता आणि हां! दार आठवणीनं बंद केलं होतं.

मावशींचं काम होईपर्यंत मी हॉलमध्येच खुर्चीत पुस्तक वाचत पडले. एकतर पुस्तक अत्यंत बोर होतं शिवाय, रात्रीचं जागरण... कसा डोळा लागला समजलंच नाही. मला जाग आली तेव्हा मावशी काम आटोपून गेल्या होत्या आणि शान माझ्यासमोर सोफ्यावर बसून टीव्ही बघत होता.

“गूड मॉर्निंग” मी जागी झालेलं बघून त्यानं टोमणा मारला. घड्याळांत पाहिलं तर अकरा वाजत आले होते.

“उठवायचं ना मला..कसली वाईट झोप आली”

“साहजिक आहे! काल रात्री खूप दमली होतीस ना?  बाय द वे, तुझ्या मोबाईलवर अमितचा कॉल आला होता. तू कशी आहेस विचारायला.. मी सांगितलं नंतर फोन करायला.”

“कशी आहेस म्हणजे?”

“हाऊ वूड आय नो! त्यानं काहीतरी कामानिमित्त फोन केला असेल. आता तुझ्याऐवजी मी बोललो म्हटलं की, काहीतरी कारण नको.. म्हणून उगाच कशी आहेस असं विचारायला फोन केला”

“मूर्ख आहे अमित”

“एक्झाक्टली, मेसेजेस करायचे ना, कॉल काय कुणीपण घेतंच... ओह, सॉरी. त्यानं चार पाच मेसेजेस पण केलेत. मी काही ते वाचले नाहीत.” टीवीवरची नजर न हटवत तो बोलत राहिला.

झोपेतून जागं झाल्यामुळं किंवा अजून काही! पण अचानक माझ्या डोक्यांत क्लिक झालं... म्हणून एशान इतका चिडला होता? इम्पॉसिबल!

“एशान..” मी आवाज दिला. त्यानं लक्ष दिलं नाही. “शान, माझ्याकडे बघ” त्यानं नजर वळवली. “तुला नक्की राग कशाचा आलय? मी रात्री उशीरापर्यंत बाहेर गेले म्हणून की मी अमितबरोबर रात्री उशीरा बाहेर गेले?”

“मला तू रात्रभर घराबाहेर राहिलीस तरी काही प्रॉब्लेम नाही. कामासाठी कित्येकदा राहतेस. आजवर कधी काही बोललोय?”

“म्हणजे मी अमितसोबत गेले हा तुझा प्रॉब्लेम आहे?”

“ऑफ कोर्स. कॉलेज स्वीटहार्टसोबत तू रात्री दीड दोन वाजेपर्यंत फिरतेस, घरी येताना साडीचा पदर सुटलेला आहे..”

“एशान, दिस इज रीडीक्यु....”

“नो, इट्स नॉट. मी नेसवलेली साडी आहे, त्याची पिन सुटणारच नाही याची मला खात्री! ठिक आहे, तोही प्रश्न फार महत्वाचा नाही. तसं झालंही असेल.. एक वेळ आपण मान्य करू... “

“एशान असं काहीही नाहीये”

“ओके”

“व्हॉट डु यु मीन बाय ओके?”

“तुझ्यात आणि अमितमध्ये अफेअर नाहीये ना?”

“अरे, कसं शक्याय? त्याचं लग्न झालंय, दोन मुलं आहेत. माझं लग्न झालंय.. आम्ही दोघंही आपापल्या करीअरमध्ये प्रचंड बिझी आहोत..”

“सो व्हॉट?”

“सो व्हॉट म्हणजे? एशान तू माझ्यावर संशय घेतोयस”

“हे बघ, मी काल रात्रीपासून केवळ याच गोष्टीचा विचार करतोय... आता मी या स्टेजला पोचलोय की मला.... मला... माहिताय की इट कॅन हॅपन. लव्ह कॅन हॅपन विथ एनीबडी. त्यातून तू आणि अमित..... फर्स्ट इयरला असताना तू आणि अमित इन्व्हॉल्व्ह होतात हेही मला माहित आहे.”

“त्याही वेळेला तसं काहीही नव्हतं, एशान!”

“खोटं सांगू नकोस. प्लीज! माझ्यावर किमान उपकार म्हणून खोटं सांगू नकोस” तो अचानक उठला आणि माझ्याजवळ आला. “हे बघ, मी समजू शकतो ही असं झालंही असेल. तू आणि अमित आधीपासून एकमेकांना ओळखता, तुम्ही दोघंही सेम आवडीनिवडीवाले आहात. अख्ख्या कॉलेजला माहित होतं की तुम्ही कपल होता. फर्स्ट इयरं दरम्यान तर तुमचं काही कारणानं ब्रेकप झालं”  

“मूर्खासारखं बोलू नकोस. आणि विषय बंद...”

“आणि कालच्या त्या सेल्फीचं काय?”

“कुठला सेल्फी?”

“अमित आणि तू. फेसबूकवर टाकलाय आणि कॉलेजच्या व्हॉट्सअ‍ॅप ग्रूपमध्येपण.”

“माझा पदर सुटलेला असणं आणि आम्ही कॉलेजमधले कपल असणं याहून मोठ्ठा इश्यु सेल्फि आहे?”

“येस्स, कारण सेल्फिसोबत अमितनं टाकलंय... एम्जॉयिंग कॉन्सर्ट विथ माय कॉलेज स्वीटहार्ट. पुढं बदाम बिदाम”

“मग?”

“हे बघून तुला जराही खटकलं नाही?”

“खटकण्यासाठी मुळात मी ते पाहिलेलंच नाहीये.  तुला कदाचित माहित नसेल पण मी दर पाच मिनिटांनी फेसबूक चेक करत नाही. आणि अमित मूर्ख आहे. काहीही लिहितो. त्याचे पॉलिटिकल व्ह्युज मला पटत नाहीत. मी त्याला केव्हाच अनफॉलो केलंय”

“तुझा इतका चांगला मित्र असून?”

“तो माझा चांगला मित्र प्रत्यक्षात आहे... फेसबूकवर नाही. मी त्याला आता फोन करेन आणि सांगेन पोस्ट डीलीट कर. मी त्याची कॉलेज स्वीटहार्ट कधीच नव्हते.”

“कमॉन, अख्ख्या कॉलेजला माहित होत. लायब्ररीमध्ये दोघंच एका कोपर्‍यात बसलेले असायचा. इन फ़ॅक्ट मला तर तेव्हाच अख्ख्या ग्रूपनं तुझा विचार सोडायला सांगितलेलं. मी अलमोस्ट सोडलाही होता, आपण दोघं व्हीडीओ प्रॉडक्शनला एकाच टीममध्ये आलो.इतके दिवस तू फक्त आवडत होतीस, पण एकत्र काम करताना वेड्यासारखा तुझ्या प्रेमात पडत गेलो. आवडणं आणि प्रेम करणं यातला फरक माझाच मला जाणवत गेला.”

“एशान, त्यावेळेलाही माझ्या मनात तुझ्याबद्दल केवळ चांगला मित्र हीच भावना होती आणि सेम अबाऊट अमित. आम्ही फक्त मित्र होतो”

“सगळ्या कॉलेजला माहित होतं...”

“आय डोन्ट इव्हन केअर अबाऊट इट, की सगळ्या कॉलेजला काय माहित होतं.... सत्य काय आहे ते मलाच फक्त माहित आहे. मी अणि अमित कधीच कपल नव्हतो...”

दरवाज्याची बेल वाजली. कंचन आणि एशानचे डॅड आले होते. आम्ही दोघांनीही किती तोंडभर हसू आणून त्यांचं स्वागत केलं. किंवा नॉर्मल वागण्यासारखा प्रयत्न केला तरी कंचनच्या लक्षात आलं की काहीतरी बिनसलंय.

तिनं लंचला बाहेर जाऊ, शॉपिंगला जाऊ असं सुचवलं, मी काहीबाही कारणं दिली. एशान काही न बोलता शांत बसून होता. त्याचे डॅड तर एरवीच इतकं कमी बोलतात, आज परिस्थिती नाजूक आहे हे बघून तितकंही बोलले नाहीत. तासादीडतासानं ते दोघं निघून गेले. त्यंच्यासोबतच आम्ही घरी जेवलो. ते असेपर्यंत एशान माझ्याशी एकही वाक्य प्रत्यक्ष बोलला नाहीये हे माझ्या लक्षात आलं.

एशान त्याच्या रूमकडे निघाला. मी त्याल आडवलं. “विषय पूर्ण करून मगच जा”

“मी आता खूप दमलोय. सकाळपासून माझा पाय ठणकतोय. प्लीज, आता नको थोड्यावेळानं बोलू. प्लीज” एशान एरवीही कधी प्लीज म्हणत नाही. एका वाक्यात दोनच वेळा तर नाहीच. आणि म्हटलं तरी इतक्या दयनीयपणे कधीच नाही.

“ठिक आहे, पण दार लॉक करायचं नाही.”

तो काही न बोलता त्याच्या खोलीत जाऊन बेडवर पडला. मी माझा मोबाईल घेतला, त्याच्या खोलीमधल्या खुर्चीवर जाऊन बसले. जे काही व्हायचं ते त्याच्यासमोरच होऊ देत. अमितला कॉल लावला. चार पाच रिंगनंतर त्यानं फोन उचलला. मी कॉल स्पीकरवर टाकला.

“हे, गूड मॉर्निंग. मघाशी फोन केला तेव्हा बिझी होतीस...” एशान डोळे मिटून पडला होता पण त्याचं लक्ष इकडेच असणार याची मला खात्री होती.

“अमित, फेसबूकवर काय फोटो टाकलायस?”

“कुठला म्हणतेस? कालच्या प्रोग्रामचे बरेच टाकलेत. का ग?”

“तुझा नी माझा सेल्फी. तो मला न विचारता तू पब्लिक सेटिंगवर का टाकलास? आणि वर कॉलेज स्वीटहार्ट म्हणून का लिहिलंस?”

“अरे, त्यात इतकी का चिडतेस? कॉलेज फ्रेंड आहोतच की आपण,”

“अमित, मूर्खपणालाही मर्यादा असतात. प्लीज त्या ओलांडू नकोस. सर्वात आधी तो फोटो डीलीट कर”

“अरे बापरे! इतकी चिडलीस? तुझ्या नवर्‍याला आवडलं नाही की काय? तसा तो स्वत: कॉलेजमध्ये कितीतरी अफेअर्स करत होताच... मग..”

“अमित, मुद्दा एशानचा नाही. माझा आहे. मला न विचारता फोटो टाकलेलं आवडलं नाही. तू फोटो डीलीट कर. अन्यथा परिणाम वाईट होतील”

“करतो, करतो. मॅडम. इतकं रागवायचं कारण नाही. कॉलेजमध्ये असताना...”

“आपण आता कॉलेजमध्ये नाही. इतकं लक्षात ठेव. प्लीज परत मला न विचारता असं काही फोटो अथवा पोस्ट्स लिहू नकोस.” मी त्याला पुढं बोलायचीही संधी न देता फोन कट केला. एक विषय संपवला. अमितसोबत विषय संपवणं फार सोपं होतं. या घरामध्ये फुरंगटून बसलेल्या भुताचं काय!!

बेडवर त्याच्या बाजूलाच मीही पडले. त्याच्या कपाळावरून  ओढून घेतलेला हात हलकेच बाजूला केला

“एशान” त्याचे हिरवेनिळे डोळे उघडले. रात्रभरच्या जागरनानं दमलेले डोळे.

“सॉरी” तो इतकंच म्हणाला.

“प्लीज, असं करू नकोस. असा विचार चुकूनही करू नकोस.”

“असा विचार मुद्दाम ठरवून करतं का कुणी?”

“मी जायला खरंच तयार नव्हते.. अगदी शेवटच्या क्षणीही मी तुला म्हटलं... यापुढे अजिबात कधीही तुला सोडून कुठंही जाणार नाही”

“ए स्टुपिड, आपण नवरा बायको आहोत. सयामीज ट्विन्स नव्हे, सगळीकडे गळ्यांत गळे घालून फिरायला. तुझ्या माझ्या आवडीनिवडी भिन्न, तर वेगळं फिरणं साहजिक आहे ना..”

“हे इतकं रॅशनली तुला सुचतं.. मग काल का असं बोललास?”

“सॉरी, पण कित्येकदा मला कायम खरंच असं वाटतं, की जितकं माझं तुझ्यावर प्रेम आहे तितकं तुझं माझ्यावर नाही. आय मीन, लूक ऍट द फॅक्ट्स. मी कॉलेजमध्ये असल्यापासून तुझ्यावर प्रेम करतोय. तेव्हा त्या प्रेमाच्या प्रवासामध्ये अफेअर, लग्न, संसार वगैरे गोष्टी मी इमॅजिनही केल्या नव्हत्या. गरजच भासली नव्हती. मग कधीतरी जेव्हा आयुष्यात सेटल व्हायचा विचार केला तेव्हा तूच नजरेसमोर आलीस. तोपर्यंत माझं प्रेम हे केवळ फक्त माझ्यासाठी होतं. तुला लग्नासाठी विचारलं, तू हो म्हणालीस, आणि आपण लग्न केलं. पण या सर्वांमध्ये तुझ्या दृष्टीनं मी काय होतो? फक्त एक चांगलं स्थळ? आय मीन, तुझी कारणमीमांसा काय होती... चांगला मुलगा, कमावता, निर्व्यसनी..”

“हॅंडसम” मी मध्येच कुजबुजले.

“थॅंक्स.” तो किंचित हसला. “पण या सर्वांचाच विचार करून तू हा लग्नाचा निर्णय घेतलास. हे लव्ह मॅरेज माझ्या बाजूनं होतं. तुझ्यासाठी अरेंज मॅरेजच होतं ना... मग कधीकधी मला वाटतं की मी जसा इझीली तुझ्या प्रेमात पडलो, तसंच त्याच नैसर्गिकपणे तू दुसर्‍या कुणाच्याही प्रेमात पडू शकतेस ना... तसं झालं तर... त्यात चूक काय आणि बरोबर काय हे मला ठरवता येत नाही पण इतकं मात्र खरं की माझ्यासाठी ते अखेर असेल. तुझ्याशिवाय जगण्याचा मी विचारही करू शकत नाही.  तू सोडून गेलीस तर...”

“मी कुठं जाणार आहे... तू प्लीज परत असलं काहीबाही मनात आणू नकोस”

“परत तेच.. असं ठरवून कुणी विचार करतं का? आपलं मन हे आपलंच वैरी असतं, इतकं तरी तुला पटतंय का? मला मान्य आहे की, मी असा विचार चुकूनही करू नये, पण मानत नाही. स्वत:लाच प्रश्न पडतो… जितक्या असोशीनं मी तुझ्यावर प्रेम करतो, त्याच असोशीने तू माझ्यावर प्रेम करत असशील? मला तुझ्याबद्दल जे काही वाटतं, तेच तुला माझ्याबद्दल वाटत असेल? किंवा ते जर तुला इतर कुणाच्या बाबतीत वाटलं तर! जे घडू शकतंच आणि तसं घडलं तर मी काय करणार आहे?”

“मुळात जे घडलेलंच नाही, यावर तू विचार करतो आहेस. तुला संशय येणं किंवा तुझी चिडचिड होणं मी समजू शकते. पण आजूबाजूला इतकी छान छान माणसं असताना तुला येऊन येऊन संशय त्या इडियट अमितचा येतोय? दॅट इज रिडिक्युलस! शान, अमित माझा चॉईस कधीच नसेल. स्वप्नातही नाही. तो चांगला मित्र आहे, आमच्या आवडीनिवडी सेम आहेत बस्स. इतकंच. ज्यानं फर्स्ट इयरला मला सांगितलं होतं की, तो लग्न फक्त गावातल्या मुलीसोबत करणार आहे, कारण गावातल्या मुली सभ्य असतात आणि मुंबईपुण्यामध्ये शिकायला आलेल्या मुली बिघडलेल्या असण्याचे चान्सेस जास्त असतात. कॅन यु  बिलिव्ह दिस? यावरून त्याचा आणि माझा वाद झाला. आणी, तू ज्याला ब्रेकप म्हणतोयस ना, ते हे भांडण होतं. नंतर तो मला सॉरी म्हणाला, माझे व्यु बदलण्याचा प्रयत्न करेन म्हणाला. ते नंतर काही बदलले नाहीच म्हणा. पण मला त्याच्या वृत्तीची कल्पना तेव्हाच आली होती. व्हिडिओ प्रॉडक्शनला हा महाशय फेमिनिझमवर फिल्म बनवणार होता. डबल स्टॅंडर्ड्स यांचे. म्हणून मी मुद्दामहून टीम चेंज करून घेतली. तुझ्या टीममध्ये आले. अशा माणसासोबत लग्नानंतर मी अफेअर का करेन? कशासाठी?”

यावर त्यानं काही न बोलता माझा हात हातात घेतला. मी माझ्या हातांची बोटं त्याच्या बोटांत गुफली. त्याच्या मनात काय खदखदत होतं, ते त्यानं सांगितलं होतं. त्यावर मी द्यायचं ते उत्तर दिलं.

त्याच्या मनामधला संशय गेला की नाही, माहित नव्हतं. मी विचारलंही नसतं.

एशानच्या बाबतीत एक गोष्ट खरी आहे. त्याचे डोळे म्हणजे त्याच्या मनाचा आतसा. इतर कुणालाही त्याचे डोळे समजोत न समजोत, मला लगेच वाचता येतात. आता सकाळसकाळपर्यंत त्याचे डोळे घनगर्द झाकोळलेले होते. कसल्यातरी वादळाच्या सावलीसारखे.

पण आता याक्षणाला तेच डोळे स्वच्छ नितळ एखाद्या विहीरीच्या खोल डोहासारखे. कुठल्याही संशयाचा भोवरा नसलेले.

 

मी हलकेच त्याच्या कपाळावरून हात फिरवला. तसे त्यानं डोळे मिटून घेतले. दोनेक मिनिटामध्ये त्याला झोप लागली. मीही त्याच्या बाजूलाच पडले. मला झोप काही लागली नसती, असं मला वाटलं होतं. पण….

नंतर जेव्हा कधी तीन चार तासांनी जाग आली, तेव्हा आमच्ये कथानायक महाशय हॉलमधल्या सोफ्यावर बसून काहीतरी वाचत होते.

“मला परत झोप लागली?” मी डोळे चोळत विचारलं. चंद्राचं ग्रहण संपून स्वच्छ चांदणं घरभर पसरावं तसा कलत्या उन्हांचा प्रकाश हॉलमध्ये पडला होता. आता चांदण्याची उपमा उन्हाला देणं यात बरेच सिंटॅक्स एरर आहेत पण आपण काय लेखक वगैरे नसल्याने कृपया चालवून घेणे.

“तू घोरायला लागलीस आणि मला जाग आली.” अतिशय गंभीरपणे उत्तर आलं.

“मी काही घोरत वगैरे नाही”

“नेक्स्ट टाईम व्हिडिओ बनवून ठेवतो, म्हणजे कळेल” सेकंदाचाही विलंब न करता प्रत्युत्तर.

एव्हरीथिंग वॉज नॉर्मल. म्हणजे, काल संध्याकाळसारखेच आजही आम्ही एकमेकांना टोमणे मारतच बोलत होतो पण, आता ते टोमणे जीवघेणे वाटत नव्हते. नॉर्मल वाटत होते. वाटल्यास न्यु नॉर्मल म्हणा.

किचनमध्ये जाऊन कॉफी करून घेतली आणि मीही त्याच्या बाजूला बसले. या माणसानं चक्क हातातलं पुस्तक लपवलं.   

“काय वाचतोयस?”

“अजिबात सांगणार नाही. तू एंड सांगून मोकळी होतेस!”

“काहीही काय!” आता माझा वाचनाचा स्पीड जास्त चांगला आहे म्हणून मागे एकदोनदा तो अत्यंत तल्लीन होऊन मिस्ट्री नॉवेल वाचत होता, पण वाचताना प्रचंड अस्वस्थ झाला होता,  म्हणून मी सांगून टाकलं की, त्याची बायको स्वत:हून पळून गेलेली आहे पण आगीतून फुफाट्यात अशी तिची अवस्था होते. तिचा नवीन बॉयफ्रेंड एकदम सायको असतो, म्हणून ती त्याचा खून करते आणि जुन्या नवर्‍याकडे परत येते. सिम्पल. आता हे सांगितल्यावर वैतागायची काही गरज आहे का?

पण तेव्हापासून, हे महाशय कुठलं पुस्तक वाचतायत हे पण माझ्यापासून लपवतात…. काय बोलणार?

“आपली लव्हस्टोरी पण अशीच एखाद्या पुस्तकातून लिहायला पाहिजे ना?”

माझ्या या प्रश्नावर त्यानं मान वळवून माझ्याकडे पाहिलं. त्याच्या या नजरेला सबटायटल्स द्यायची गरजच नाही पण समजा दिलेच तर ते  “आतापर्यंत  बरी होती ना ही?” पासून ते “परत झटका वगैरे आला की काय” इतपत काहीही चालेल.

 

“आपल्या लव्हस्टोरीमध्ये नावालासुद्धा विलन नाही याची मला जरा भितीच होती. पण आता मी ठरवलंय, आयमीन, तूच ठरवलंस की, आपल्या लव्हस्टोरीमध्ये विलन म्हणून आपण अमितला पेश करू. कॉलेजमध्ये जेव्हा कधी, तू मला प्रपोझ करायचा विचार करतोस तेव्हा अमित येऊन तुला मारहाण करतो वगैरे असा सीन टाकून देऊ, नंतर मग तुझं आणि माझं प्रेम जुळतंच. अमित मध्ये खूप व्हिलनगिरी करतो, गैरसमजूत करण्याचा प्रयत्न करतो वगैरे मसाला टाकू”

“ए बये! त्या अमितला इतकी अक्कल असेल असं मला वाटत नाही. मुळात एक तर व्हिलन असायला चिक्कार हुशारी हवी. ते काही नाही, या लव्हस्टोरीमध्ये हीरो पण मीच असणार, आणि व्हिलन पण मीच असणार!”

 

घ्या, आता गेले चार वर्षे मी काय वेगळं म्हणते काय!!

“हा! पण या लव्हस्टोरीचा एंड मात्र अजुन काही दशकं होणार नाही याची मात्र खात्री आहे” माझ्या या वाक्यावर तो मनापासून हसला.

मघाशी म्हटलं तसं ग्रहण संपल्यानंतर हसावं अगदी तस्साच!!!

 

-    नंदिनी देसाई

 

 

 

शब्द - सावधान!

 कधी कधी डोक्याची मंडई होते ती अशी. ही कथा ब्लॉगवर अपलोड केलेली आहे, अशी माझी अनेक वर्षे समजूत आहे. कालपरवा लक्षात आलं की अपलोड केलेली नाही. त्वरित चूक सुधारण्यात आलेली आहे. 

एशान सीरीजमधली ही कथा तितकीच तुम्हाला आवडेल जितकी आधीची आवडली होती. 

फक्त एक विनंती. कथा आवडली असेल तर प्लीज या ब्लॉगची, कथेची लिंक फेसबुक आणि व्हॉट्सॅप वर शेअर करा. कथा का आवडली आहे ते आवर्जून लिहा. धन्यवाद. एंजॉय. 

>>>>>>>>>>>>>>>>

सावधान! चालक शिकत आहे.

नंदिनी देसाई.

“स्टेअरिंग सोड, स्टेअरिंग सोड” बाजूला बसलेला एशान माझ्या कानांत जोरजोराने ओरडत होता पण मला ऐकू येत नव्हतं. क्षणार्धात गाडीने काटकोनात टर्न घेण्याऐवजी जागच्या जागी गोल टर्न घेतला होता आणि आता तिला अजिबात सरळ होता येत नव्हतं. ती अगदी हळूवारपणे रस्त्याच्या बाजूला खोदलेल्या खड्ड्यात निघाली. शान परत जोरात ओरडला आणि मी स्टेअरिंग अजूनच घट्ट धरलं., स्टेअरिंग वळवायचा प्रयत्न केला हॅण्डब्रेक दाबण्याचा त्याने प्रयत्न केला पण तोवर कार ऑलरेडी खड्ड्यामधे गेली होती आणि बूड वर करून पडली होती.

रस्त्यावरचे लोक लगेच धावत आले, मला कुणीतरी व्हर्टीकल झालेल्या दरवाज्यामधून ओढून बाहेर काढलं. एशान हीरो असल्याने तो स्वत:च टुणकन उडी मारून बाहेर आला. कारची पूर्ण वाट लागलेली होती. बघ्यांची वाढलेली गर्दी बघून माझं अंग थरथरायला लागलं. एवढ्यात शान माझ्यावर खेकसला, “बापाचा माल असल्यासारखं काय ते स्टेअरिंग घट्ट धरून बसलेली?” डोळ्यांतून डायरेक्ट पाणीच. “दादा, असे ओरडू नका. मॅडम घाबरल्यात. काही लागलंय वगैरे का ते बघा” कुणीतरी म्हणालं. पण शानने मला काहीही लागलेलं नाही याची पूर्ण खात्री केलेली असणार आणि मगच तो असा वसकणार! तरी लाजेकाजेस्तव माझ्या बाजूला आला आणि डोक्यावरून हात फ़िरवून म्हणाला “ठिक आहेस का?”

“शान, आय ऍम सॉरी! कारचं खूपच नुकसान झालंय़ का?”

“ती कार खड्ड्यात गेली.” स्वत:च्याच पीजेवर हसला आणि म्हणाला. “आठ दिवस चांगली चालवत होतीस. आज काय धाड भरली?”

“मी सांगितलं होतं ना तुला.. मला जमणार नाही.” रडूबाई मोड ऑन..

“असू दे! इट्स ओके.. कंचनला फोन करतो आणि डॅडलापण.. कार खड्ड्यातून काढण्यासाठी क्रेन वगैरे लागेल. स्टाफपैकी कुणाला तरी बोलावून घेतो. डोण्ट वरी..” पडलेल्या कारचे मोबाईलमधून सटासट फोटो काढत तो म्हणाला, “एवढा जबरदस्त स्टंट जमला कसा काय तुला? इतक्या स्लोमोशनमध्ये असलेली गाडी अशी अलगद खड्ड्यात नेणं... इट्स नॉट इझी” हे शान गमतीने सांगत असला तरी मला डोळ्यापुढे कारचं झालेलं नुकसान एवढंच दिसत होतं. प्रश्न निव्वळ पैशाचा नव्हता, असल्या दहा कार नेऊन आपटल्या तरी एशानला काडीचाही फरक पडला नसता, पण ही जुनी असली तरी एशानच्या वडलांची कार होती. आणि मी जगात सर्वात जास्त कुणाला घाबरत असेन तर त्यांना.

अगदी कॉलेजमध्ये असताना एशान जेव्हा त्याच्या वडलांविषयी सांगायचा, खास करून त्यांच्या संतापी आरड्याओरड्याविषयी तेव्हापासून भिती होतीच. आमचं लग्न ठरल्यानंतर तर भिती अजूनच वाढली. एशान लग्नाच्या आधीपासूनच वेगळ्या फ़्लॅटमध्ये राहत होता, त्यामुळे एकत्र रहायचा प्रश्नच नव्हता. आजवर मी त्यांच्याशी क्वचित बोलले असेन. मुळात ते जास्त बोलायचेच नाहीत. कंचनशी म्हणजे एशानच्या आईशी (हो! एशान आईला नावाने हाक मारतो) बोलताना मात्र कसलीही टेन्शन नसायचं. एखाद्या छान मैत्रीणीशी बोलल्यासारखं वाटायचं. लग्नाआधी मी “आहोजाहो” केलं, नंतर एकदा तीच म्हणाली. “तूपण सरळ कंचनच म्हण, तेच बरं, मम्मीजी वगैरे ऐकलं की टीवी सीरीयलमधली खाष्ट सासू झाल्यासारखं वाटतं..” खूप मस्त सासू. अशी सासू मिळायला मी वर्षातून चारवेळा वडाच्या फेर्‍या मारायला तयार आहे. थोडक्यात काय सासुरवास वगैरे कसलाच त्रास नाही. एक ती एशानच्या डॅडची भिती सोडल्यास. आणि आज मी त्यांच्याच कारचा अपघात केला होता.

मी टिपिकल मराठी घरात वाढलेली मुलगी. शिकायला मुंबईत आले. एशान कॉलेजमधला मित्र, कॉलेजनंतर वर्षभराने त्यानं लग्नासाठी विचारलं. एशानचे वडील सिंधी, आणि आई मराठी. त्याच्या घरी काहीही प्रॉब्लेम नव्हताच. माझ्या घरून बर्‍य़ापैकी विरोध झाला, पण इतकं श्रीमंतघर बघून मावळलासुद्धा. आमचा संसार कायम असल्या विरोधाभासांनी भरलेलाच.

एशानला लग्नानंतर जवळ जवळ सहा महिन्यांनी आपल्या बायकोला चारचाकी गाडी चालवता येत नाही ही गोष्ट समजली. त्यादरम्यान त्याला रोजच्यारोज अमुक एक गोष्ट मला येत नाही अथवा मला माहितच नाही असे साक्षात्कार होत असायचे. हल्ली ते प्रमाण जरा कमी झालंय. लग्नाला हजारेक दिवस झाल्याचा परिणाम असावा. त्याचं जगातलं सर्वात जास्त आवडतं काम ड्रायव्हिंग त्यामुळे कुठेही जायचं असलं तरी तोच ड्रायव्हर. तो नसला तरी माझं काहीही अडत नाही. मुंबईमधे कुठेही फ़िरायचं असलं तरी मला लोकल, बस, टॅक्सी वगैरे सुटसुटीत पर्याय असतात. कधीतरी असंच ड्रायव्हिंग शिकून घे असं त्यानं सांगितलं पण मी त्याच्या बर्‍याचशा आचरट सूचनांप्रमाणे (केस रंगवून घेणे, आम्ही एकमेकांच्या नावाचा टॅटू गोंदवून घेणे,) त्याकडे सोयिस्कररीत्या दुर्लक्ष केलं होतं.

एशानच्या डोक्यात एके दिवशी प्लान आला की, गाडी घेऊन दोघांनीच अख्खा साऊथ इंडिया फिरायचा. जवळजवळ महिन्याभराची ट्रीप. एशानचं एक बरं आहे, त्याची स्वत:चीच जाहिरात कंपनी आहे, ऑफिस घराजवळ आहे, बर्‍याचदा घरून काम करतो. वाटेल तितकी सुट्टी घेऊ शकतो.. मला दरवेळेला सुट्टी मिळेलच असं नाही, त्यामुळे प्लानचा मलातरी भरवसा वाटत नव्हता. यावेळेला सुट्टीपेक्षा महत्त्वाचा अडथळा आणला तो कंचनने. “इतक्या जास्त दिवसांचं ड्रायव्हिंग रोज करायचं असेल तर गाडीमध्ये दोन ड्रायव्हर असायला हवेत” असं विध्यर्थी दिसणारं पण प्रत्यक्षात आद्न्यार्थी असणारं वाक्य तिच्याकडून खरंच अनपेक्षित होतं. पण नेमक्या याच विधानाला डॅडनी पण “सही बात है” म्हटल्याने एशानचा नाईलाज झाला. मग दुसरा एखादा प्रोफेशनल ड्रायव्हर अथवा मित्र वगैरे घेऊन ट्रीपचं भरीत घालण्यापेक्षा त्यानं “तूच शिकून घे की, आपल्याला जायला अजून दोनेक महिने आहेत, तोपर्यंत मस्त प्रॅक्टीस होऊन जाईल.” असं जाहीर करून टाकलं. त्याच्यादृष्टीने हा प्रश्न फारच क्षुल्लक होता.

एशानसोबत रहायचं असेल तर त्याच्याशी वाद घालण्यापेक्षा आपण होला हो म्हणून विषय मिटवून टाकलेलं बरं असतं. शंभरातल्या नव्व्याण्णव वेळा तो विषय तिथल्या तिथे विसरून गेलेला असतो. नव्व्याण्णव वेळाच!!!  यावेळेला माझं बॅड लक खराब असणार.  

कारण लगोलग एशानने एका ओळखीच्या ड्रायव्हिंग  स्कूलमध्ये माझं नाव घातलं आणि माझ्या दररोजच्या सकाळी साडेपाच ते रात्री अकराच्या बिझी शेड्युलमधे एक तास या ड्रायव्हिंग शिकण्याची भर पडली. आठच दिवसांनी ड्रायव्हिंग स्कूलच्या मास्तराने एशानला फोन करून “काही अपरिहार्य कारणामुळे मी तुमच्या मिसेसना शिकवू शकत नसल्याचं सांगितलं. हे अपरिहार्य कारण काय ते सांगितलं नाही.. माझ्या दुर्दैवाने नंतर आलेल्या म्हातार्‍य़ा इन्स्ट्रक्टरने माझ्याकडून पैसे घेऊन झाल्यावर दोन दिवसांनी एशानला अपरिहार्य वगैरे फ़ुटकळ गोष्टी न सांगता स्पष्टपणे मी न शिकवण्याचे पैसे दिल्याचं सांगितलं.

“मला समजतच नाहिये यात कठिण काय आहे?” एशान त्या रात्री माझ्यावर ओरडत होता. “इतकं घाबरण्यासारखं काय आहे? जगामध्ये किती बायका गाडी चालवतात. तुलाच काय प्रॉब्लेम आहे?”

“कितीवेळा सांगू? दहावीचं परीक्षाकेंद्र तालुक्याला होतं. जवळजवळ चाळीस किलोमीटरवर. गावातल्या सगळ्यां मुलामुलींच्या वडलांनी मिळून एक ओमनी ठरवली होती. रोज जाण्य- येण्यासाठी. विज्ञान १ च्या पेपरवरून येत असताना गाडी ड्रायव्हरच्या अतिस्पीडने रस्त्याबाहेर गेली. धडाधडा कोलांटीउड्या मारत. मला जास्त लागलं नव्हतं. माझ्या बाजूला बसलेला मुलगा पूर्ण रक्तबंबाळ झाला होता.  मग नेक्स्ट पेपर मी अक्षरश: थरथरत लिहिला. मला दहावीला एकूणच मार्क कमी पडले. इंजीनीअरिंगला जायचं होतं पण सायन्सला ऍडमिशन मिळाली नाही म्हणून आर्ट्सला गेले. बारावीला खूप चांगले मार्क मिळाले, म्हणून बाबांनी मुंबईला मास कॉम शिकायला ठेवलं. तरी इंजीनीअर होणं नशीबात नव्हतं म्हणून आता हे असले फ़ुटकळ ईव्हेंट मॅनेजमेंटमध्ये जॉब करावे लागतात. शिवाय तिथं तू भेटलास, आणि लाईफमध्ये प्रॉब्लेम्सची मालिका....” मी धडाधड टेप ऐकवली.

“मुद्द्याचं बोल..”

“मुद्दा एवढाच की. मला ड्रायव्हींगची खूप भिती वाटते. त्या अपघातापासून मी कितीतरी दिवस कारमध्ये बसायला सॉलिड घाबरायचे. हळूहळू ती भिती गेली. आता मी कारमध्ये बसू शकते, पण मी गाडी चालवू शकणार नाही.... मला प्रचंड भिती वाटते” माझं बोलणं संपेपर्यंत शांत बसून राहिला. वाटलं हा आता परत खेकसेल, वसकेल, नाहीतर नेहमीसारखी माझी टिंगल करेल. पण तो म्हणाला, “दिस इज जस्ट स्टुपिड फोबिया. कंचनशी कधी यावर बोललीस? ती योग्य सल्ला देईल.” डोक्यामध्ये काही बिघाड असला की आम्ही तिच्याचकडे सल्ले घेणार. कारण ती न्युरोसर्जन. माझ्या या फोबियावर तिचा सल्ला भारी होता! “एवढी भिती वाटत असेल तर थोडेदिवस कार-रेसिंग गेम्स खेळत जा. स्टिम्युलेशन गेम्समुळे ब्रेनला गाडी चालवायचं म्हणजे नक्की काय करायचं हे समजेल. मग पुढे बघू.”

एशानला हा सल्ला मनापासून आवडला, आणि मला गेम नक्की खेळायचा हे शिकवण्याच्या बहाण्याने स्वत: रोज तीन तास गेम खेळणं चालू. सुदैवाने,  त्याला एका मेगा प्रोजेक्टच्या क्रीएटीव्ह्चं काम मिळालं आणि आमची साऊथ इंडिया ट्रीप पुढे गेली होती. त्यामुळे माझं ड्रायव्हिंग (म्हणजे कारचं बरं का, गेममधलं व्हर्च्युअल ड्रायव्हिंग जमायला लागलं होतं.) लांबणीवर पडत चाललं होतं. मला नाहीतरी कुठे घाई होती.

असंच वर्ष गेलं असावं आणि एकदा पार्किंगमध्ये एशान गाडी चुकीची पार्क करून दुकानात गेला होता आणि पोलिसाने मला गाडी हलवायला सांगितल्यावर मी “येत नाही” म्हटल्यावर पावती फाडली. त्यानंतर लगोलग फ़र्मान सुटलं. “बास झालं, आता तू कार शिकायचीच” मग माझाही इगो फणा काढून फुत्कारला. “नाही शिकत जा. काय करायचंय ते कर. एकदा सांगितलं ना, मला भिती वाटते, तरी परत परत तेच तेच काय?”

“घाबरून कसं चालेल? अपघात होतच असतात. त्यावेळेला भिती वाटते हे कबूल. पण त्या गोष्टीला आता पंधरापेक्षा जास्त वर्षं झालीत. विसरायचा प्रयत्न कर..”

“मला शक्य नाही. मी दोनवेळेला प्रयत्न केलाय. गाडी चालवायला स्टेअरिंगवर बसलं की मला असं वाटतं की ही गाडी तिच्या मर्जीने वाटेल तिथे जाईल. आणि जर मला ती गाडी कंट्रोल करायचा आत्मविश्वासच नसेलतर मी काय डोंबल ड्रायव्हिंग करणार?”

“तू दहावीत होतीस तेव्हा अपघात झाला म्हणून अजून घाबरतेस. मी आठवीत असेन. जेमतेम क्लचपर्यंत पाय पोचायला लागला होता, तेव्हा स्वत:च कार चालवायला लागलो. तिसर्‍याच दिवशी जाऊन एका रिक्षेला ठोकली. डॅड प्रचंड संतापलेला. तासभर ओरडला, बेल्टने मारलंसुद्धा. पण नंतर लगेच दुसर्‍या दिवशी स्वत: मला ड्रायव्हिंग शिकवायला घेतली, मी पण घाबरलोच होतो. पण डॅडने धीर दिला. शिवाय लायसन्स मिळेपर्यंत रस्त्यावर चालवायची नाही अशी ताकीद दिली.  मला जमलंच ना? तुलाही जमेल.”

“तुझ्या हातांत कायम कार होती, माझ्या नव्हती. आतापण आमच्या अख्ख्या कुटूंबामध्ये असल्या लक्झरी कार्स असणारी मी एकटी आहे. तुमच्या घरामध्ये कार असणं मस्ट असेल, मला त्याची गरज नाही.”

“हे काही लॉजिक आहे का? तुला कार घेऊन कुणी पृथ्वी प्रदक्षिणा करायला सांगत नाहीये. कधीतरी इमर्जन्सीला अथवा गरज पडली तर...”

“त्या ड्रायव्हिंग स्कूलवर किती वाटेल तितका पैसा खर्च कर. मी गाडी चालवणार नाही. बस, ट्रेन, रिक्षा तेही नाही जमलं तर चालत फिरेन. ड्रायव्हिंग ही काही जीवनावश्यक गोष्ट नाही”

“जीवनावश्यक नसेल पण आवश्यक तरी आहे, मी काही कायम शोफर म्हणून येइनच असं नाही. आणि आता एकटी आहेस तर फिरशील. पण उद्या बाळूला घेऊन….”

“आता हा बाळू कोणे?” अशा वेळेला एशान माझ्याकडे अगदी “काय करू काय मी तुझं” या नजरेने बघतो. “ओह!” आमच्या अंधारगृहात तेवढ्यात दीप उजळला. “पण आपण काय ठरवलंय, अजून दोन-तीन वर्षं तरी….”

“हो, म्हणजे तेवढा वेळ आहे ना? मग ड्रायव्हिंग शिकून घेना.” तो अगदी काकुळतीला वगैरे येऊन म्हणाला. “प्लीज! माझ्यासाठी!”

कर किती विनंत्या करायच्यात. मी यावेळेला ड्रायव्हिंग स्कूलमध्ये जाऊन महिनाभर टाईमपास करून येणार आणि लायसन्सच्या वेळेला काहीतरी घोळ घालून ठेवणार, बघच तू!! कोण म्हणतं टेलीपथी नसते, कुठल्याही नवराबायकोला विचारा... मी मनातच बोलत असले तरी ते ऐकल्यासारखं शान जोरात म्हणाला, “आणि आता ती ड्रायव्हिंग स्कूलची पाचकळगिरी खूप झाली. मीच शिकवेन. डॅडची जुनी मारूती आहे, पंधरा दिवस त्याच्यावर प्रॅक्टीस आणि मग माझ्या कारवर. दोनेक महिन्यांत आपण तुझ्या त्या फोबियाचं कायमचं लोणचं घालून टाकू”

“मी गाडी शिकणे” यापेक्षा एशानने मला गाडी शिकवणे ही कल्पना ब्लॉकबस्टर होती कारण, रात्री साडेअकरा वाजता हा प्राणी मला “चल, आत्ताच गाडी शिकवतो” म्हणायला लागला. मी कानांत हेडफोन कोंबले आणि तोंडावर पांघरूण घेऊन झोपी गेले. अवघ्या सहा तासांसाठीच. कारण पहाटे साडेपाच वाजता पांघरूण खासकन ओढून मानेवर फ्रीझमधला बर्फ टाकण्यात आला. लगेच एशानची शिकवणी चालू झाली.

शिकवणी म्हणजे अगदी बेसिकपासूनच. माझी जांभई कशीबशी आवरली होती, पण एशान मात्र सोड्यासारखा उत्साहाने फसफसत होता. “ही कार. हिला एकूण पाच चाकं असतात” मी एकदम दचकले. पण एशान “ऐक्कतच नाही” मोडमध्ये होता. “चार चाकं गाडी चालवायला आणि हे पाचवं स्टेअरिंग व्हील. ही इथून गाडी अशी चालवायली. हा क्लच. हा एक्सेल आणि हा ब्रेक. नीट लक्ष दे.” अशी इथपासून सुरूवात होऊन गाडीचं इंजिन नक्की कसं चालतं. त्याचा आरपीएम काय असतो, ब्रेक कसा लागतो यावर अगदी साद्यंत इत्यंभूत माहिती मला दिली गेली. एवढी माहिती ऐकून नवर्‍याचा एखादा छुपा बिझनेस कारच्या शोरूममध्ये सेल्समन किंवा गाड्या दुरूस्त करायचा असावा की काय अशी शंकासुद्धा आली.  एशानचा काय भरवसा नाही.

पण असं काही उत्साहाने सांगत असताना एशान इतका मस्त दिसतो की माझं अर्ध्याहून जास्त लक्ष तो काय बोलतो त्याकडे कमी, आणि त्याच्या चेहर्‍याकडेच आणि चमकदार हिरव्यानिळ्या डोळ्यांकडेच.  आमच्या लग्नाच्यावेळेला केशरी सोवळं नेसून बसलेला एशान इतका देखणा दिसत होता, की भटजी काय बडबडत होता त्याकडे माझं लक्ष नव्हतंच. शेवटी ते करवादले “आता विधींकडे लक्ष द्या, नंतर आयुष्यभर बघायचंच आहे त्यांच्याकडे” दुष्ट!! खडूस!! हा असा मुंडावळ्या घातलेल्या, टिळा लावलेला, सोवळ्यांतला एशान मिरचंदानी मला नंतर कधी बघायला मिळाला असता का?

भलत्यावेळी भलत्या गोष्टी आठवत राहिल्या की त्याला रोमॅन्टिक होणे म्हणतात का?

तर पहिले दोन दिवस ही अशी माहिती वगैरे देऊन झाल्यावर आमची वरात (लग्नातली नव्हे!) निघाली रेल्वे ग्राऊंडवर. इथे होल वावर इज अवर असल्याने थोडी कमी भिती! शिवाय एशानची कमेण्ट्री. गाडी स्टार्ट करून बंद करणे वगैरे दोन दिवस झाल्यावर मी हळूहळू गाडी चालवायला लागले. ही गाडीपण असली वस्ताद, एशान चालवत असतला की गपगुमान जायची आणि मी चालवायला लागल्यावर आचके देत डान्स करणे, गोलगोल फिरत राहणे असे नखरे करायची. एशान माझ्यावर ओरडायचा, मध्येच प्रेमाने समजवायचा, पण एकंदरीत बाकीच्या ड्रायव्हिंग इन्स्ट्रक्टरपेक्षा बराच चांगला होता. शिवाय रोज गाडी शिकून झाल्यावर ब्रेकफास्ट आयता मिळायचा, तसा तो रोज मिळतोच, पण गाडी शिकून दमल्यावर म्हणून एशान स्पेशल मेनू! 

पण मग थोड्या दिवसांनी वाटलं आपण उगाच इतके घाबरत होतो. सोबत एशान असल्यामुळे असेल कदाचित, पण एवढं दडपण वाटत नव्ह्तं. त्याच्या  सततच्या सूचना ऐकून गाडी शहाणी झाली असावी, आता थोडीतरी सरळ जात होती, मग वाटायला लागलं, ही गाडी मला कंट्रोल होऊ शकते, स्वत:चीच मर्जी असणारा हा एखादा राक्षस नाही तर ज्याचा कंट्रोल माझ्या हातात आहे अशी एक निर्जीव वस्तू आहे. आपणच चालवत असलेली गाडी रस्त्यावरून जात असताना मनामध्ये जो एक छान फील येतो तो कसला ऑस्सम असतो. पहिल्यांदाच हे अनुभवलं.

“उद्यापासून मी सोबत यायची गरजपण नाही. मस्त पिकप केलंस. याच रोडवर अजून आठवडाभर एकटी चालव, मग आपण कधीतरी हेवी ट्राफिकमध्ये चालवू” एशान शाबासकी देत म्हणाला. “आता लेफ़्टला घे, इथे एक मस्त कॅफ़े आहे, कॉफी भयानक असते...” असं तो म्हणत असताना आणि मी कार वळवत असताना समोरून एक ट्रक आला, आणि मग ते बापाचा माल असल्यागर स्टेअरिंग धरणं गाडी खड्ड्यात जाणं आणि ते पुढचं सगळं.

घरी आल्यावर मात्र मला लाज वाटायला लागली. कंचन आणि डॅड आले, आणि मला बोलताच येईना इतकी भिती वाटायला लागली. डॅडनी तीनदा “ठिक हो ना?” विचारलं तरी माझी दातखीळ बसलेलीच. जुनी का होइना, पण त्यांची कार मी ठोकली होती. त्याबद्दल ते काहीही म्हणाले नाहीत तरी मलाच कसंतरी वाटून राहिलं. नंतर तासभर बसून कंचनने माझं कसं काहीच चुकलं नाही, असे अपघात होणं किती नॉर्मल आहे हे मला सांगितलं, माझा बीपी वगैरे चेक केला आणि एशानला हॅन्डब्रेक मारायचं आधीच का सुचलं नाही म्हणून बडबडली.

या सगळ्यामध्ये एशान अचानक खूप शांत वाटत होता. अपघात झाल्याझाल्या ओरडला. नंतर थोडाफार बोलला तितकंच. पण डॅड आणि कंचन निघून गेल्यावर मात्र टोटल सायलेन्स. त्याचा नक्की काय मूड आहे ते मलाही समजत नसल्याने मीही गप्पच राहिले. कदाचित माझ्या असल्या बावळटपणामुळे चिडला असावा.

अपघाताच्या वेळेला जाणवलं नाही, पण संध्याकाळनंतर पाय प्रचंड ठणकायला लागला. एशानला काही म्हणावं तर तो त्याच्या ऑफिसरूममध्ये बसून होता. माझ्याशी अजिबात न बोलता. कसलीतरी पेनकिलर चहासोबत गिळली आणि झोपून गेले. वाटलं, एशानचा मूड उद्या ठिक होइल.

दुसर्‍या दिवशीपासून आमचं रूटीन चालू झालं, पण नेहमीसारखं हसत-खेळत नाही, तर गुपचुपपणे. वरकरणी पाहता कुणाला काही वेगळं जाणवलं नसतं पण मला शानमधला हा बदल फार डाचत होता. निव्वळ कामापुरतं गरज असेल तर बोलायचा. अन्यथा नाहीच. सकाळी मी ऑफिसला जायच्या आधीच तो जिमला निघून गेलेला असायचा, संध्याकाळी परत आल्यावर रोजच्यासारखी टीवटीव करत कॉफी बनवायचा नाही. उलट स्टडीरूममध्ये निघून जायचा आणि दरवाजा बंद करून घ्यायचा. एक-दोनदा मी असंच बोलायचा प्रयत्न केल्यावर तो सरळ निघून गेला. हे असं गप्प्गप्प वागण्यापेक्षा त्या अपघातासाठी त्याने माझ्या थोबाडीत मारले असते तरी परवडलं असतं.

रविवारच्या दिवशी मला सुट्टी असल्याने तो जिमला गेल्यावर त्याच्या आवडीचा ब्रेकफास्ट ऑर्डर करून मागवला. मी स्वत: काही बनवणं तेही एशानला आवडेल असं या जन्मांत तरी शक्य नाहीये. सुगरण नवरा हा अतिशय तापदायक प्रकार असतो. आपण बनवलेलं त्याला काहीच आवडत नाही, म्हणून मी बाहेरून ऑर्डर केलं. घरात आल्याआल्या मी लगेचच “सॉरी एशान” म्हणून टाकलं. “कशाबद्दल” पायांतले शूज काढत त्याने विचारलं. अर्थात माझ्याकडे जराही न बघता.

“त्या ऍक्सिडंटबद्दल. आय ऍम रीअली सॉरी” इतक्या दिवसांचं साठवलेलं पाणी डोळ्यांतून उतू जायला लागलं. “त्यात तू सॉरी म्हणण्यासारखं काहीही नाही. जे झालं ते झालं.” म्हणून तो सरळ किचनमधे गेला. मी लगेच मागोमाग गेले. “मग तू नॉर्मलपणे का वागत नाहीस?”

घामेजलेल्या केसांवरून थंड पाण्याची बाटली अख्खी ओतत तो म्हणाला, “मी नॉर्मलच आहे की”

“कुठल्या ऍंगलने? जिममधून आल्यावर लोक शॉवर घेतात.. अशी बाटली ओतून घेत नाहीत” मी माझं सॉरी वगैरे म्हणायचं विसरून त्याच्यावर ओरडले.

“पहिल्यांदा बघते आहेस का? मला अशीच सवय आहे!” तो म्हणाला “आणि तुला सॉरी म्हणायची काहीही गरज नाही. मीच ऐकलं नाही. यु आर रीअली फोबिक. लेट्स नॉट टॉक अबाऊट इट”

“अरे पण, मी प्रयत्न करत होते ना....” माझं बोलणंदेखील ऐकून न घेता तो निघून गेला. मग काय, दिवसभर मी और माझी तनहाई, तो आणि त्याचा लॅपटॉप. मागवलेला ब्रेकफास्ट त्याने मधेच कधीतरी खाल्ला. मग मी थोड्यावेळाने. एकाच टूबीएचकेच्या खोलीमध्ये आमचा लपंडाव किती दिवस चालणार होता कुणास ठाऊक.

याआधी त्याचं आणि माझं भांडण कधी झालंच नाही असं नाही. किंबहुना भांडण ही एक गोष्ट आमच्या संसारामधे सर्वात कॉमन. आजवर आमचं कुठलंही भांडण बारा तासापेक्षा जास्त चाललेलं नाही. तेराव्या तासाला आम्ही भांडण संपवतो आणि मग चौदाव्या तासाला परत वेगळं भांडण. यावेळी मात्र तसं झालं नाही. आमचा प्रेमविवाह असला तरी मी घरातून अगदी कर्मठ सोवळ्याची आणि एशानचं घर पूर्णपणे नास्तिक. शिवाय, आंतरजातीय, आंतरप्रांतीय (शानच्या वडलांचं मूळगाव सध्या पाकिस्तानात असल्याने त्यामुळे एशान आंतरदेशीयसुद्धा म्हणतो) आमचं बर्‍य़ाच गोष्टींवर पटत नाही. मग अक्षरश: कचाकचा भांडायचो, पण तरी ती सगळी भांडणं लुटुपुटूचीच. हे असं इतकं तुटक वागणं मात्र पहिल्यांदाच.

माझ्यावर खेकसणारा वसकणारा भांडणरा एशान कसाही सहन करता येऊ शकतो, परवडत नव्हता हा असला पराकोटीचा अबोला. पहिल्यांदा असं जाणवलं की कदाचित एशानला मी आता नको झालीये. भांडताना “तुझ्याशी लग्न केलं तेच चुकलं म्हणणं वेगळं” आणि हे असं वागण्यातून जाणवून देणं वेगळं.

माझ्या घरी कुणाशी बोलायची सोय नव्हती. नवरा मारतोय, झोडतोय का? नाही ना, मग कसली चिंता. नाही बोलला महिनाभर तर काय बिघडलं. तूच पटवून घे, थोडं जुळवून घे वगैरे टिपिकल सल्ले मिळाले असते. त्यापेक्षा एशानशीच भांडलेलं परवडलं.

शेवटी कंचनशी बोलले. “कदाचित तू ओव्हर रीऍक्ट होतेस. आणि  किती दिवस गप्प बसेल? बोलेल कधीतरी.. उलट तुला जरा निवांतपणा. नाहीतर सारखी बडबड चालूच. टेन्शन घेऊ नकोस. कामाचे काही प्रॉब्लेम चालू असतील.” पण असं काहीही नाही, हे मला चांगलंच माहित होतं. मग तिने विचारलं “मी बोलू का त्याच्याशी?” महटलं नको, उगाच भडकायचा.

प्रत्येक वेळेला याचा अबोला तोडण्यासाठी म्हणून मी काहीही केलं तर ते माझ्याच अंगलट यावं अशी देवाची इच्छा. त्यादिवशी त्याला सहज विचारलं “उद्या घरी आहेस का?” तर “नाही. ऑफिस” असं निबंधाएवढं मोठं उत्तर आलं. मग ऑफिसमध्ये पोचल्यावर लगेच एक भलामोठ्ठा बूके आणि चॉकलेट्स त्याच्या ऑफिसच्या पत्त्यावर पाठवली. दिवसभर वाट पाह्यली, काहीतरी फोन येईल, मेसेज येईल काहीतरी म्हणेल, पण छे! पलिकडच्या लाईनवर कंप्लीट शांतता. पडलेली टाचणी टोचण्याइतकी.

संध्याकाळी नेहमीप्रमाणे घरी आले तर एशान महाराज घरातच. “ऑफिसला गेला नाहीस?” मी आल्यावर सहज विचारलं. परत एक निबंध “नाही!”. शांतता. थोड्य़ावेळाने एशानला कुणाचातरी फोन आला, काहीतरी तणातणी झाली, आणि तो फोनवर बोलत तसाच बाहेर निघून गेला. अर्ध्या तासाने परत आला तेव्हा हातात सकाळी ऑर्डर केलेला बूके आणि चॉकलेट्सचा बॉक्स शिवाय, “हे आणण्यासाठी मला आत्ता ऑफिसमध्ये जावं लागलं. काही गरज होती का?” असं सांगणारी जळजळीत नजर. हे जेव्हा असले बूके पाठवतात तेव्हा आम्ही आपलं “सो क्युट” म्हणत यांच्या गळ्यात पडायचं आणि तेच आम्ही केल्यावर यांच्याकडून असलं वागणं. भलाई का जमाना नही, हेच खरं.

या अबोल्याचं काहीतरी करायलाच हवं होतं...

महिन्याभरानंतर ऑफिसमधून बाहेर पडायची तयारी करत होते तेव्हा एशानचा मेसेज आला. “आज डिनरला भेटू या?” खुर्चीतच परत धपकले. किती दिवसानंतर एशानकडून मेसेज आला होता. शेर ए चायनामध्ये भेटायचं म्हणे, एशानच्या बहुतेक बिझनेस रिलेटेड मीटींग इथेच व्हायच्या. त्याचं अत्यंत आवडतं आणि माझं तितकंच नावडतं हॉटेल. चायनीझ आणि पंजाबी पदार्थाचं फ़्युझन रेस्टॉरंट!! मी त्याला कायम म्हणायचे, तुझे बहुतेक क्लायंट हातातून जाण्याचं कारण हेच हॉटेल असावं. हक्का चिकन टिक्का, सेझवान मटण बिर्याणी असले पदार्थ आवडीने कोण खाईल? आमच्या इकडच्या स्वारीव्यतिरीक्त. पण आता स्वत:हून काहीतरी म्हणतोय तर मी जास्त विचार न करता येस असं उत्तर पाठवून दिलं. नाहीतरी मला त्याच्याशी स्पष्ट बोलायचंच होतं. घरात नाहीतर हॉटेलमध्ये तरी.. खूप विचार करून मी कपाटातला एक फुलाफुलांचा (फ्लोरल प्रिंट असं म्हणावं! कधी सुधारणार?) ड्रेस काढला, त्याला खूप आवडलेला.. आणि (बरोबर ओळखलंत) मला अजिबात न आवडलेला. त्यानंतर प्रचंड मेहनत करून (म्हणजे ब्युटीपार्लरमध्ये जाऊन) मेकप आणि हेअरस्टाईल वगैरे सर्व रीतीरिवाजानुसार केलं. खरंतर एशानला मी अशी नटले-सजले की फार आवडायचं. पण मलाच त्यामध्ये कसलाही उत्साह नसायचा. बर्‍याचदा माझा जागतिक वेष टीशर्ट, जीन्स, शॉर्ट्स-गंजी वगैरे असलाच!! पण आज इतक्या दिवसांनी असं रोमॅन्टिक डेटवर विचारलंय तर... होऊ दे खर्च!

मी पोचले तेव्हा त्याच्या नेहमीच्या आवडत्या टेबलवर बसलाच होता. “मोबाईल फोन उशीर होतोय हे सांगण्यासाठी पण असतो,  नुसती गाणी ऐकण्यासाठी नाही” पोचल्यापोचल्या आहेर मिळालाच. सो मच फॉर द रोम्यान्टिक डेट. “सॉरी, ट्रेनला फार गर्दी होती” मी सवयीने बोलून गेले. त्यानं माझं बोलणं न ऐकल्यासारखं करत मेनूमध्ये तोंड खुपसलं होतं. मी थोडावेळ उगाच इकडेतिकडे बघत राहिले. असं वाटलं की मी इथे आलेलं एशानला आवडलं नाही. मला आलेलं बघून त्याच्या नजरेमधली नाराजी स्पष्ट दिसली होती. मग कशाला बोलावलं होतं आणि काय खटकलं होतं कुणास ठाऊक. “काम कसं चालू आहे?” मीच विचारलं.

“ठिकठाक!!” आणि मग वेटर ऑर्डर घेऊन गेला. उरलेलं सर्व डिनर संपूर्ण शांततेमध्ये. तो काही बोलत नव्हता, म्हणून मी काही बोलत नव्हते. मी एवढा वेळ खपून तयार झाले, त्याने आणलेला ड्रेस घातला त्यावर एशानने चकार शब्ददेखील काढला नव्हता. शेवटी हॉटेलबाहेर पडताना मी त्याला धीर करून विचारलं. “एशान. ड्राईववर जाऊ या, शहराबाहेर!”

“एवढ्या उशीरा?” मी नुसती मान डोलावली. त्यानं गाडी पार्किंगमधून काढून हायवेला घातली. सुदैवाने कुठेही जास्त ट्राफिक लागलं नाही. रफी आणि लता दोघे मिळून काय तरी म्हणत होते, पण आमचं लक्षच नव्हतं.  दोघंही दोन वेगळ्या ग्रहांवर असल्यासारखे एकमेकांच्या नजरेपासून लांब!! जवळ जवळ तासभर फिरत होतो, पण एकही शब्द न बोलता. पनवेलजवळ आल्यावर त्याने विचारलं. “आता कुठे? पुण्याला की गोव्याला?” अंगभर खवचटपणा!

“एवढ्या लांब कुठेही नाही, इथेच कुठेतरी चहा घेऊ आणि परत फिरू. रात्रीचा एक वाजलाय.”

“चहा घेण्यासाठी इतक्या लांब, सांगितलं असतं तर मी घरात पण करून दिला असता” खवचटपणा गुणिले शंभर.

“खरंच, ऐकलं असतंस? गेल्या दोन महिन्यांत काय ऐकलंस?” मी अचानक विचारलं.

“आय ऍम सॉरी.” एवढंच तुटक उत्तर. याचा अर्थ हा विषय इथेच बंद.

“सॉरी कशाबद्दल?” मी आता ऐकणार नव्हते. “नक्की काय प्रॉब्लेम आहे हेतरी समजू देत.. मागे आपलं भांडण झालेलं तेव्हा काय लेक्चर दिलं होतंस. आपल्या दोघांमधले शब्द महत्त्वाचे, संवाद महत्त्वाचा. काहीही झालं तरी आपण एकमेकांशी मोकळेपणाने बोलायचं आणि आता असा तिर्‍हाईतासारखा का वागतोस?”  

काही न बोलता तो गाडी चालवत राहिला, हायवेने नव्हे, कुठल्यातरी आतल्या रस्त्यावरून. थोड्या वेळाने गाडी बाजूला लावली. “मी खूप वेळा तुला सांगायचा प्रयत्न केलाय, पण हिंमत होत नाही. स्वत:ची चूक कबूल करता येत नाहीये. मला तुला काहीतरी सांगायचं आहे..पण.....”

“प्रस्तावना बंद कर आणि मुद्द्याचं बोल. काय सांगायचं आहे? मला काय समजत नाही का? एरवी टिपीरटिपीर बोलता येतं पण जिला साधी चारचाकी गाडी चालवता येत नाही असली बावळट बायको नको हे सांगायला दोन महिने लागतात? एशान, मला चांगलं माहित आहे की मी तुझ्यालायक नाही, मग....”

“शटाप!!” एशान हात स्टेअरिंगवर आपटत जोरात ओरडला. “जस्ट शटाप. कोणी म्ह्टलंय की तू माझ्यालायक नाहीस? तू जशी आहेस, तशीच मला आवडली होतीस. आणि मी त्याच मुलीवर आजही प्रेम करतो जिला मी कॉलजच्या पहिल्यादिवशी सात वर्षापूर्वी पाहिलं होतं, त्यामुळे लायकीचं वगैरे प्लीज बोलू नकोस.”

“ओरडू नकोस. तुझं वागणं काय ते बघ.. क्लीअरली  अपघातापासूनच काहीतरी प्रॉब्लेम आहे!”

“येस्स, त्या अपघाताच्या दिवसापासून... त्या दिवशी पहिल्यांदा काहीतरी जाणवलं आणि मी अजूनही ते मान्य करू शकत नाहीये... त्या दिवशी जर तुला काही झालं असतं तर.. माझ्या हट्टासाठी, माझ्या इगोसाठी तुला भिती वाटत असतानासुद्धा गाडी चालवायला लावली, तू तयार नव्हतीस. पण मला ही गोष्ट इतकी क्षुल्लक वाटली होती.... त्या दिवशी जे काही घड्लं त्यासाठी मी मला अजिबात माफ करणार नाही...”

“पण काही झालं तर नाही ना? आपण दोघे होतो त्या गाडीमध्ये, पण नशीब चांगलं होतं...”

“पण... नशीब चांगलं नसतं तर? मी तुला इतकं गृहित धरत चाललोय की... विसरूनच जातो की तू माझ्यापेक्षा वेगळी आहेस..”

“तेच तर मी मघाशी म्हणत होते...”

“नाही, तू वेगळी आहेस, कारण तू मी नाहीस, आपण एकत्र आहोत, एकमेकांवर खूप प्रेम करतो, एकरूप झालोय.. व्हॉटेव्हर. पण मी खरंच... हे लक्षात घेतलं नाही.. की तू म्हणजे मी नव्हे... जे मला जमेल ते तुला जमायलाच हवं हा अट्टहास चुकीचा. तुझं व्यक्तिमत्त्व वेगळं आहे, अस्तित्त्व वेगळं आहे. ज्या गोष्टीवर मी इतकं प्रेम करतो, तुझं माझ्यापेक्षा खूप वेगळं असणं, तुझं इतरांपेक्षाही वेगळं असणं तीच गोष्ट मी मिटवायला बघतोय. जणू काही, तुला मोडून-तोडून तुला एका टिपिकल साच्यात घालून तुला फक्त आणि फक्त एशानची बायको एवढंच बनवतोय....त्याअलिकडे आणि पलिकडे तुझं काही अस्तित्वच नसल्यासारखं... तू मला खुश करण्यासाठी जितकी तुझ्यापेक्षा वेगळी वागत जातेस, तितकं मला ते जास्त डाचत जातं. जी गोष्ट तुला करायचीच नाही, ती केवळ मला बरं वाटावं म्हणून, तुझ्या मनाविरूद्ध वागायला, मी तुझ्यावर अशी जबरदस्ती करणं....इट इज मोअर ऑर लेस, आय ऍम रेपिंग यु”

“एशान, एवढा एक्स्ट्रीम विचार करायची गरज नाहीये, तुझं म्हणणं चूक नव्हतं, मी ड्रायव्हिंग शिकायची खरंच गरज आहे...”

“नाही, प्रश्न फक्त ड्रायव्हिंगचा नाही. प्रत्येक बाबतीतच. मी तुला इतकं फोर्स करायला नको हवं होतं. आय ऍम सॉरी. यापुढे मी असं कधीही करणार नाही” तो मान खाली घालून अगदी गंभीरपणे म्हणाला, आणि मला फिस्सकन हसू आलं. एशान नेहमी म्हणतो तसं चुकीच्या वेळी चुकीची प्रतिक्रिया!!! “कमॉन, एवढा काही मोठा प्रॉब्लेम झालेला नाही. इट्स ओके.” मी त्याचा हात धरत म्हटलं. “इतका विचार करू नकोस.”

“ईट्स नॉट ओके, कधीकधी वाटतं तू मला जशी आवडतेस तसं तू रहावंस. आणि मग  वाटतं, तसं नाही, तुला जसं हवं तसं तू रहायला हवंस. माझ्यासाठी म्हणून तू बदलता कामा नयेस, शेवटी असं वाटतं की मलाच इमोशनल स्किझोफ्रेनिया झालाय!”

“एशान,” मी त्याच्या केसांतून हात फिरवत म्हटलं. “कसला गोड आहेस. आणि हा काय विचार करतोस? मूर्खासारखं बोलायला काही लिमिट आहे का? मी तुझ्यासाठी पूर्णपणे बदलण्याचा प्रश्न येतो कुठे? तुझ्या आवडीचा ड्रेस घातला, तुला आवडतं म्हणून त्या बेक्कार हॉटेलमध्ये जेवायला आले, किंवा तुला आवडतं म्हणून काहीही वागले, तरी मी बदलत नाही. मी आतून तीच आहे. तुला असं वाटतं का की गेल्या साडेतीन वर्षाच्या आपल्या लग्नामध्ये मला ही छोटीशी गोष्ट समजली नसेल... की माझा नवरा माझ्यावर प्रेम नक्की कशासाठी करतो? आतून, मनामधून... असं माणूस बदलत नसतं. एकत्र राहिल्यावर थोडेफार बदल लाईफस्टाईलमध्ये होणारच.  तू नाही का बदललास.. रजिस्टर मॅरेजचा हट्ट सोडून विधीवत लग्नाला मान्यता दिलीस. माझं कसलं बावळटासारखं वागणं सहन केलंस. मग तूही बदललास का? नाही ना. तू मला कसल्याही साच्यामध्ये घालूच शकत नाहीस कारण एशानची बायको असा साचाच अस्तित्त्वात नाही. तुझ्यासारख्या गोड आणि वेड्या नवर्‍याची बायको ही युनिकच असू शकते. माझ्यासारखी” एशान किंचित गालांत हसला. “माझं काय चुकलं ते मला चांगलं समजलंय, चूक सुधारण्यासाठी मी तयार आहे. पण तू प्लीज माझ्यापासून असा दूर दूर राहू नकोस. मला ओरड, माझ्याशी भांड, पण हा असा कोरडेपणा नको....मी तुझ्यापासून दूर होण्य़ापेक्षा तू जवळ असून असा दुरावत गेलास तर.... तर मला ते सहन होत नाहिये. डू यु रीअलाईझ गेल्या दोन महिन्यांमध्ये मी कितीवेळा एकटीच रडलेय, किती वेळा विचार केला की संपलं सगळं, ज्या एशानचा वेडेपणानं हात धरून मी आले, त्यानं आता माझा हात सोडून दिलाय. कदाचित, इतके दिवस आम्ही दोघं सुखी संसाराचं नाटकच करत होतो, आणि आता त्याला हे नाटक नकोय. एशानला मी नकोय...कितीही वेळा या असल्या विचारांना मनातून हाकलायचं म्हटलं तरी शक्य होत नव्हतं. यु नो व्हॉट, आय लिटरली हॅव गॉन एन एक्स्ट्रा माईल, जस्ट टू प्रूव्ह हाऊ मच आय लव्ह यु!...” बोलता बोलता डोळ्य़ांतून पाणी आलंच. “पण जर तुला मी नकोच हवी असेल तर...”

“नाही.... चुकूनही असं म्हणू नकोस. त्या क्षणाला, तुझ्या हातातून गाडीचा कंट्रोल गेला, त्याच वेळी मी स्वत: किती घाबरलो होतो.. तुझ्याशिवाय एकही क्षण जगण्याची, किंबहुना तुझ्याशिवाय एखादं विश्व असण्याची मी कल्पनासुद्धा करू शकत नाही. आयुष्यातला एक क्षण... जिथे तू नसशील.. असा एकही क्षण मला नकोय. माझ्या या वागण्यामुळे तुला जो काही त्रास झाला,  त्याबद्दल आय ऍम सॉरी,  मला माफ कर.”

एशानने माझा हात घट्ट धरला.  काही क्षण असे असतात, जिथे बोलायची गरजच नसते. असाच हाही एक क्षण. भर रात्री दोन वाजता अत्यंत सुनसान अशा त्या रस्त्यावर मी आणि एशान कारमध्ये बसून एकमेकांच्या नजरेमध्ये हरवून गेलो होतो. एशान खरंच वेडाय. त्याला असं वाटलंच कसं.... आणि मी काहीतरी कमी वेडी आहे का.... मला माझा एशान असा का वागतोय हे कसं लक्षात आलं नाही. लहानपणापासून प्रत्येक गोष्ट त्याच्याच मनासार घडत गेलेल्या.. कुठल्याही बाबतीत जमत नाही, जमलं नाही हे माहितच नाही. जी गोष्ट जमणार नाही, त्याच्याच उरावर बसून त्याचाच ध्यास घ्यायचा स्वभाव. माझ्या अगदी उलट. जी गोष्ट जमत नाही, तिथून सरळ पळून निघायचं. देवाने ही जोडी अशी काय जमवली होती... दोघांनाही हीच भिती होती की, समोरचा बदलून गेलाय. पण खरंच काही बदललेलं नव्हतं. एशान आधी जसा होता, तसाच आताही होता.  अशाच एका दिवाळीच्या रात्री त्याने मला घरी सोडायला म्हणून माझ्यासोबत येऊन अनपेक्षितरीत्या मध्यरात्री रस्त्यावर विचारलं होतं. “माझ्याशी लग्न करशील?” चार वर्षं कॉलेजमध्ये सोबत असून कधीच मला समजलं नव्ह्तं, की या मुलाचं माझ्यावर प्रेम आहे. प्रेम वगैरे नाहीच, डायरेक्ट लग्नच. आयुष्यामध्ये त्याने माझा हात धरला तो कधीही न सोडण्याचं वचन देऊनच.... कितीवेळा भांडून घर सोडून गेले तरी त्यानं मला कधीच थांबवलं नाही, तो माझ्यासोबत घर सोडून आला. बीलीव्ह मी, ते खरंच जास्त वैतागवाणं असतं, आपण भांडून त्वेषानं बाहेर निघालोय आणि हा आपला बॉडीगार्डसारखा मागे मागे येतोय.

“निघू या?” थोड्यावेळाने त्यानंच विचारलं. “तुला उद्या ऑफिस आहे...”

“उद्या? आज म्हण. पहाट व्हायला आली. घरी पोचायला सकाळ उजाडेल. मी आज सरळ सुट्टी घेईन....”

“तुला बरंय, पण माझा खडूस बॉस मला सुट्टी देणार नाही” गाडी चालू करत एशान खोट्या गंभीरपणे म्हणाला, आणि मी त्याला फटका मारला. बिल्डिंगजवळ आलो तेव्हा पहाटेचे पाच वाजले होते. “एशान, एक सांगू”

“हुकूम करा!”

“गाडी सोसायटीमध्ये घेऊ नकोस. रेल्वे ग्राऊंडला जाऊ या...”

“कशाला? ड्रायव्हिंगची प्रॅक्टिस करायला? रात्रभर जागरण झालंय़. उद्यापासून येत जाऊ... तुला भिती वाटत असेल तर अजिबात नको.”

“प्लीज. चल ना...” मी चेहर्‍यावरचं हसू कसंबसं लपवत म्हटलं. “ट्राय करून बघू...”

“ओके... ऍज यु विश. पण मी रोडवरून चालवू देणार नाही.”

रेल्वे ग्राऊंडवर मी ड्रायव्हर साईडला बसले. आणि एशान माझ्या जागेवर. “हे बघ, सावकाश. घाबरू नकोस. नजर समोर. पाय क्लचवर आणि.....” त्यानं पुढं काही बोलायच्या आत काही आचके बिचके न देता गाडी चालू झाली होती आणि सरळ ग्राऊंडबाहेर निघाली होती. ग्राऊंडमधून गाडी रस्त्यावर आणेपर्यंत एशान माझ्याकडे नुसता बघत होता.

“इम्पॉसिबल!!! शक्यच नाही” तो अविश्वासानं म्हणाला, “डॅडने शिकवली?”

इतका वेळ कंट्रोल करून ठेवलेलं हसू अचानक सांडलं. “बरोब्बर.. तू एकदा म्हणाला होतास की त्यांनी तुला गाडी शिकवली. म्हटलं फुटकळ शिष्याकडून शिकण्यापेक्षा गुरूच गाठावा, दोन महिने रोज त्यांच्याबरोबर प्रॅक्टिस करत होते. ”

“तू जसा रीव्हर्स मारलास ते बघून समजलं.. पण घरात डॅड आल्यावर तू समोर येत नाहीस. लहान पोरांसारखी घाबरतेस. एक वाक्य नीट बोलत नाहीस... आणि मग आता अचानक.. “

“कंचनची आयडीया. मी आधी तयार नव्हते. इट वॉज अ बॅटल बीटवीन टू फोबिया. जास्त भिती कशाची वाटते.. ड्रायव्हिंगची की डॅडची. अल्टीमेटली, हे समजलं की दोघांनाही घाबरण्यासारखं काही नाही. ड्रायव्हिंग हा प्रॅक्टिसचा भाग आहे, आणि डॅड खरंच खूप चांगले आहेत.... इतकी वर्षं मी उगाच बिचकत होते. त्यात तू शहाणा मला उगाच घाबरवायचा, डॅड असे मारायचे तसे  ओरडायचे वगैरे... डॅडनी तुझ्या लहानपणचे किस्से सांगितले. मार खाण्यालायकच कामं करायचास!!” पण एशानचं माझ्या बोलण्याकडे कमी आणि मी गाडी कशी चालवत होते त्याकडे जास्त लक्ष होतं. सकाळचे नुकते सहा वाजले होते. रस्त्यावर ट्राफिक जवळ जवळ नव्हतंच त्यामुळे तसंही मला ड्रायविंगला फारसा प्रॉब्लेम नव्हता. “पण जोपर्यंत तू मला सॉरी म्हणत नाहीस, तोवर तुला सांगणार नव्हते.”

“आधी माहित असतं तर केव्हाच सॉरी म्हटलं असतं, यु आर जस्ट अमेझिंग!”

नुकत्याच उगवलेल्या सूर्याची किरणं एशानच्या चेहर्‍यावर पडली होती. त्या कोवळ्या उन्हामध्ये त्याचा गोरा रंग चमकत होता. त्याच्या हिरव्यानिळ्या डोळ्यांमध्ये रंगांची वेगळीच उधळण झाली होती. खूप सारं आश्चर्य, खूप सारं कौतुक, खूप सारी माया, खूप सारं समाधान आणि खूप सारं प्रेम... अर्थातच फक्त माझ्यासाठी!!

+++++(समाप्त)