रहे ना रहे हम (भाग २९)

 “हॅलो” माझ्यापेक्षा तोच जास्त अवघडलेला असणार.

“हॅलो!” मी कसंबसं उत्तर दिलं. अजून उठून माझं काहीसुद्द्धा आवरलं नव्हतं. हा कसा काय आला याहीपेक्षा मी घरच्या कपड्यांमध्ये असताना हा का आला याप्रश्नाने मला जास्त सतावलं. समोरासमोर काही फ़ुटांवर असलेल्या माणसांच्या नात्यामध्ये कित्येक मैलांचं अंतर कसं पडलं असतं त्याचं हे उत्तम उदाहरण. अचानक, अझरच्या घरी त्याच्यासमोर चेहरा लपवून वागणारी नूरी इल्लॉजिकल वाटली नाही. मला चेहरा लपवून काही फायदा नव्हता. बरंच काही लपवावं लागलं असतं, मी शॉर्ट्स आणि गंजी अशा जागतिक वेषामध्ये होते.

“आत येऊ?” त्यानंच विचारलं. मनांतले विचार तुफान स्पीडने चालू असले तरी तोंडाने “येना” असं म्हणून वेळ मारून नेली. तो आत आला, त्यानं नजर इकडेतिकडे फिरवली. घरभर पसारा. प सा रा! हॉलमधल्या खुर्चीवर फेकलेला टॉवेल. पीसीच्या टेबलावर ठेवलेला चिवड्याचा डबा. (आईने दोन किलो चिवडा घालून दिलेला!) त्याच्याच बाजूला पडलेलं सुनीताबाईंचं “आहे मनोहर तरि” त्याच्यावर ठेवलेलं सिडनी शेल्डनचं ब्लड्लाईन (काय तरी चॉइस!) त्याच्या बाजूला पाण्याची अर्धवट बाटली. पीसीवर चालू असलेलं “ऊंची है बिल्डिंग” (सलमान खान प्लेलिस्ट!!) त्याची नजर खोलीभर फिरून परत माझ्यावर आली. हातामधली फुलं त्यानं माझ्यासमोर धरली. “कुठे ठेवू?”

आता मी काय हिंदी पिक्चरची हिरॉइन आहे का? माझ्या घरामध्ये इतकी फुलं ठेवायला व्हास (गमला म्हणा आणि स्वत:ला काजोल समजा!) असणार आहे का? नाहीये हे त्यालाही माहित होतंच ना? तरी किचनमधून एक मोठा ग्लास अणून मी समोर धरला.

पिंगट डोळे सरळ माझ्यावर रोखत म्हणाला. “तो येलो जग घेऊन ये”

हां! आता आठवलं. किचनमध्ये एक प्लास्टिकचा जग होता त्यात फुलं राहिली असती. मी किचनमध्ये जाऊन जग शोधला, त्या भानगडीत जास्त काही नाही. चारपाच भांडी पडली हातातून वगैरे. तेवढ्यांत पीसीवरचं ते कर्कश्श गाणं संपून दुसरं लागलं “रात का नशा अभी आंख से गया नही” (ओह, ही अनु मलिक प्लेलिस्ट चालू होती होय!)  सीन काय, गाणं काय!!

मी तो जग बाहेर आणून देईपर्यंत हा आत येऊन दारांतच थांबला होता. फक्त दार बंद केलं होतं. माझ्या हातातून जग हिसकावून घेतल्यासारखाच त्यानं घेतला. त्यात फुलं नीट ठेवली, मग पीसीच्या टेबलावरची पुस्तकं उचलून खुर्चीवर ठेवली (त्याआधी टॉवेल काढला!) चिवड्याचा डबा पुस्तकांवर ठेवला आणि तो फुलांचा बूके तिथे ठेवला. पीसीवरचं गाणं बंद केलं. बाटलीतलं पाणी जगमध्ये ओतलं आणि मला म्हणाला “ऍस्पिरिन आहे?”

“आं?” इतका वेळ त्याच्याकडे टक लावून बघत असल्यामुळे तो काय म्हणाला ते मला क्षणभर कळलंच नाही.

“ऍस्पिरिन?”

“नाही, पण टायगर बाम आहे. देऊ?”

काहीतरी म्हणायला त्यानं सुरूवात केली, पण मग कपाळावर हात मारल्यासारखा केसांतून हात फिरवत गप्प बसला. कदाचित,  त्याची डोकेदुखी कमी झाली असावी. फार कशाला विचारा?

“येण्यापूर्वी तुला फोन करत होतो. स्विच ऑफ लागत होता”

रात्री फोनची बॅटरी वीस टक्के होती, सकाळी उठल्यावर चार्जिंगला लावेन म्हटलं होतं. विसरले, स्विच ऑफ झाला असेल.

“चार्जिंगला लावते” मी बेडरूममध्ये येऊन फोन हॉलमध्ये आणला. माझा चार्जर तिथे होता. चार्जिंग सुरू झाल्यावर फोन स्विच ऑन केला. मी मेसेजेस वाचत बसले.

“किती वाजता बाहेर पडणार आहेस?” त्यानं बेडरूमच्या दारात उभं राहून विचारलं.

“निवांत अकरानंतर. शॉपिंगला तर जायचंय...” मी रात्रभरात आलेले मेसेजेस बघत होते, नकळतपणे बोलून गेले. बोलून झाल्यावर समजलं माझा आजचा प्लान काय आहे ते समजून घेण्यासाठी त्यानं हा प्रश्न विचारला असणार. ही ट्रीक यापूर्वीही त्यानं माझ्यावर वापरली होती. तरी मला अक्कल आलेली नाहीच.

“ब्रेकफ़ास्ट?”

“बाहेरून ऑर्डर करणार आहे. तुझ्यासाठी?”

“चालेल.”

“घरातून किती वाजता बाहेर निघालास?”

“सात वाजता. ट्राफिक जास्त नव्हतं म्हणून लवकर पोचलो, इतक्या लवकर येईन असं वाटलं नव्हतं. तू शॉपिंगला एकटीच जाणार आहेस की कुणी सोबत येणार आहे?”

“कुणी कशाला, मीच एकटी जाईन. तुझा प्लान काय आहे?”

कशासाठी आलास, हा प्रश्न ओठांपर्यंत येऊनही मी विचारला नाही. त्याला माझं हे घर सोडून अल्मोस्ट सहा महिने झाले होते. सहा महिन्यांत एक फोन नाही, मेसेज नाही, समोरासमोर भेटणं दूर. गावी आला तरी लांबच राहिला, आणि आज न सांगता-सवरता असा अचानक आलाय.

“माझा काय प्लान असेल? तुला भेटायला म्हणून आलोय. तुला वेळ नसेल तर परत जाईन. वेळ असेल तर एकत्र फिरू, शॉपिंग, लंच, मूव्ही, व्हॉटेव्हर यु से.”

“मी मूव्हीची तिकीट काढलीत. पण एकच.”

“यु नो व्हेरी वेल, मला मूव्ही वगैरेपेक्षाही तुझ्याशी बोलायचंय म्हणून मी आलोय. शक्य असेल तर... प्लीज, बोलूया का?”

“तू ब्रेकफास्टची ऑर्डर दे, मी आवरून येते. बाहेरच जाऊ” विषय परत एकदा टोलवला.

मी बेडरूममध्ये येऊन चक्क दार लावून घेतलं. एरवी मी असं कधीच केलं नसतं, आफताब इतका परका होता का? ज्याला आपल्या शरीराच्या कणाकणाची ओळख आहे, त्याच्यापासून नक्की कशासाठी? लाज वगैरेंपेक्षाही परकेपणा अति दुर्दैवी. त्याच्या आणि माझ्यामध्ये आता ती परकेपणाची भिंत उभी होती. एकवेळ द ग्रेट वॉल ऑफ चायना कोसळेल, पण अशा अविश्वासाच्या भिंती कधीच ढासळत नाहीत. बाथरूममध्ये शॉवर वगैरे घेऊन आल्यानंतर परत एक पेच उभा ठाकला. मी एकटीनेच बाहेर जायचं म्हणून कंफर्टेबल ब्लू जीन्स आणि व्हाईट शर्ट काढून ठेवला होता. बाहेर आमचे आलेले हीरो पण ब्लू जीन्स आणि व्हाईट शर्टमध्ये. अगदीच बॅंडवाले वाटलो नसतो तरी मुद्दाम इतकं सेम्सेम नको वाटलं, कपाटभर खरंतर कपडे होते, पण एकही मनास येईना. हा पिंक नको (व्हॅलेंटाईन्स डे!!), हा ब्लॅक नको (एकदम फ़्युनरलला निघाल्याचं फिलींग येईल), हा कॉफी कलर तर बिल्कुल नको (त्यानंच गिफ़्ट केलंय), हा स्काय ब्लू नको, त्याला अजिबात आवडत नाही.... कपाटामधून कपड्यांचा ढीग उपसला. एकही मनास पसंद पडेना. त्यानं माझ्या दारावर येऊन टकटक केली. “ब्रेकफास्ट आलाय . आवरलं?”

“यप्प. दोन मिनिटं” डोळे बंद केले आणि हाताला येईल तो टॉप उचलला. हिरव्या कलरचा आईच्या मैत्रीणीने गिफ़्ट दिलेला एकदम साडीबिडी मटेरीअलचा शिवलेला भयाण टॉप होता. फिटिंगला लूज, शिवाय रंग बेक्कार. परत डोळे बंद केले, यावेळी हाताला ग्रे कलरचा टॉप आला. मस्तच होता, पण.... मला फार आवडत नाही. पण असो!

तोच घातला. केस विंचरताना माझंच मला हसू आलं. अख्ख्या आयुष्याच्या प्रश्न असलेली व्यक्ती दाराच्या पलिकडे उभी आहे आणि मी त्याचा विचार करण्याऐवजी काय कपडे घालू यावर इतका विचार करतेय! आयुष्यात आपल्या प्रायोरीटी चेंज झाल्यात हे नक्की.

बाहेर आले तेव्हा इडली, डोसा आणि चटणी सांबार वगैरे सर्व प्लेट वाट्यांमध्ये घेतलं होतं.  त्यानं माझ्याकडे रोखून पाहिलं.

“रडत होतीस की काय?”

“रडायला काय धाड भरली? लेन्स घालताना जरा धक्का लागला!”

“ओके, लेन्स जुन्या झाल्यात, बदलून घे. मी कॉफी बनवलीये. आय होप यु डोंट माईंड”

“ओके, बाकी कामाचं कसं चालू आहे?”

“ठिक, तुझं? कधी निघणार आहेस? रीझाईन केलंस?”

“आं?” हातातली इडली डायरेक्ट कॉफीमध्ये बुडता बुडता वाचली. मी जाणार आहे हे याला माहित आहे? अर्थात सांगणार कोण? अझरच!!

“दचकायला काय झालं? अख्ख्या गल्लीला माहित आहे! गौरीकाकीनं मला स्वत:हून सांगितलं. तुला कॊन्ग्रॆट्स म्हणून फोन करणार होतो पण तुझा फोन यायची वाट बघत होतो, वाटलं होतं, किमान गूड न्युज कळवण्यासाठी तरी फोन करशील”

“बाबाच्या दुकानासमोर ठेवलेला कॉइन बॉक्सवाला फोन काढून टाकला, नाहीतर त्या नंबरवरून कॉल दिला असता. कारण तू माझा मोबाईल नंबर तर ब्लॉक केलास ना.”

त्यानं उत्तर दिलं नाही. मीही विषय पुढे वाढवला नाही.

“बाहेर जाणं गरजेचं आहे का? थोडावेळ इथंच बोलू, वाटल्यास लंचसाठी...” तो थोड्यावेळानं म्हणाला.

“नाही, आफताब! बोलण्यासारखं काहीही नाही, हे तुलाही माहित आणि मलाही. परत परत त्याच विषयावर गोल फिरत बसण्यांत काही शहाणपणा नाही. बाहेरच जाऊ. किमान चार लोकांत असलो तर भांडणार तरी नाही. इथं उगाच शब्दाला शब्द वाढत बसेल आणि सर्वच अनप्लेझंट होईल”

शॉपिंग मॉल नुकताच उघडलेला असल्याने फारशी गर्दी नव्हती. तरीही, मी उगाचच फिरत राहिले. तो माझ्या बाजूलाच होता, पण आवर्जून त्याच्याशी काही बोलावं असं वाटेना. लाईफस्टाईलमधून दोन फ़ॉर्मल शर्ट्स घेतली. त्यानं स्वत:साठी एक वॉलेट घेतलं. अशीच फुटकळ खरेदी करत फिरत राहिलो. पाय दुखले तेव्हा फूड मॉलमध्ये जाऊन कॉफी घेतली.

“स्वप्निल, तुझं जायचं अलमोस्ट फायनल झालंय ना?” त्यानं कपात साखर ढवळत विचारलं.

“अर्थात! खूप विचार करून हा निर्णय घेतलाय आणि त्यासाठी कष्ट तर त्याहून सॉलिड केलेत. कुणाहीसाठी... अगदी कुणाहीसाठी मी निर्णय बदलणार नाहीये” मेसेज सेण्ट. लाऊड ऍंड क्लीअर.

“मी इतका स्वार्थी नाहीये, तुझ्याकडून इतकी चांगली संधी नाकारण्याची अपेक्षा ठेवेन. आय ऍम प्राऊड ऑफ यु.” या वाक्यावर मी फक्त हसले. “हसू नकोस. स्वप्निल, तुला पहिल्यांदा पाहिलं होतं, तेव्हापासून आजपर्यंत.... काय जबरदस्त चेंज झालीस.”

“म्हातारा अंकल स्टाईलने बोलू नकोस. माझ्यापेक्षा लहान आहेस हे लक्षात ठेव”

“तीन महिन्यांनी. पण मूळ मुद्दा इतकाच की, तू तुझं लाईफ काय मस्त घडवतेस. चुकूनही कधी वाटलं नव्हतं की...”

“आफताब, मी घडवत नाहीये. हे सारं आपोआप घडतंय. इतर कुणाला नाही किमान तुला तरी हे माहित असायला हवं.”

“यु मीन टू से, आपल्या या भांडणामुळं तू यु एसला जायचा डीसीजन घेतलास? माझ्या माहितीप्रमाणे हे तुझ्या डोक्यांत आधीपासून होतंच”

“होतं, पण केवळ एक ऑप्शन म्हणून. त्या ऑप्शनलाच परमनंट सोल्युशन बनवलं.”

“भांडलो नसतो तर जायचा प्लान केला नसतास?”

“तिला माझ्या घरी बोलावलं नसतंस तर भांडलोही नसतो!”

“विषय परत...”

“विषय परत येऊन जाऊन तिथंच येणार आहे.”

“मला विषय परत तिथं आणायचा नसेल तर... स्वप्निल, या स्टेजला येऊन मी तुला जाऊ नको म्हणणार नाही. ही संधी परत येत नाही हे माहिताय. पण जाण्यापूर्वी गिव्ह मी अ चान्स. इतकंच मी मागतोय.”

“सोपं नाहीये. आफताब, आय रीअली लव्ह यु.. कदाचित आयुष्याच्या अंतापर्यंत माझ्या आयुष्यात केवळ तूच असशील. पण म्हणून मी इथंच अडकून नाही ना राहू शकत?”

“तुला अडकायला कोण सांगतंय. प्लीज गो. तीन चार पाच किती वर्षं लागतील, आय डोण्ट केअर. मी थांबायला तयार आहे. पण जाण्यापूर्वी या रिलेशनशिपला काहीतरी डेफ़िनेट नाव देऊ या.”

“म्हणजे नक्की काय करू या?”

“लग्न! सिम्पल. मॅरी मी, स्वप्निल.”

“गेले सहा महिने मी तडफडत असताना माझा अंत पाहत होतास, त्यावेळी जे तुला सुचलं नाही ते आता विचारतोयस?”

“कदाचित तू जायला निघाल्यावर मला जाणीव झालीये की, हे नक्की माझ्यासाठी काय आहे. आय अल्वेज थॉट की, निधी माझं सच्चं प्रेम आहे. तू केवळ टाईमपास कम बेस्ट फ्रेंड कम रूम पार्टनर. बट आय वॉज रॉंग. निधी माझं ऑब्सेशन आहे. तू मात्र माझ्यासाठी त्याहून खूप वेगळं काही आहेस. गेले खूप दिवस मी फक्त विचार करतोय.”

“इतके दिवस विचार करण्यांत घालवलेस ना? त्यात खूप उशीर झालाय. मी दोन महिन्यांत निघेन. त्याआधी लग्न केलं तर तू इकडे. तुझ्या गुलफामगिरीवर रोकटोक कुणाचीच नाही. मी तिथं कायम या संशयामध्ये की तू मला सोडून इतर कुणाहीकडे..... हे मला परवडण्यासारखं नाही.”

“जर मी तुला वचन दिलं की, तुझ्याखेरीज मी...”

“हे वचन तुला कधीच पाळता येणार नाही... आफ़ताब, मला माझ्या नवर्‍याकडून हा धोका नकोय. यावरूनच आप्लं भांडण झालं होतं, यावरूनच वेगळे झालो होतो. जे झालंय ते चांगल्यासाठीच. व्हाय यु शूड चेंज युअर लाईफ़स्टाईल फ़ॉर मी? माझ्या हट्टासाठी तू बदलू नकोस, आणि मी तुझं वागणं सहन करायलाही नको. कदाचित तू आणि मी इतक्या दूरवरच्या टोकांवर आहोत की, आपण कायम एकत्र नाही राहू शकत”

“ट्राय तर करू... गिव्ह मी अ चान्स. स्वप्निल, यापुढे अशी चूक होणार नाही. आताही जे घडलं ते तसं बघता काही चूक नव्हतंच ना! मी निधीला फक्त भेटलो होतो, पण तेही तुला आवडलं नाही...” मी बोलण्यासाठी तोंड उघडण्याआधी तो म्हणाला.

“ठिक आहे, मान्य करतो. चूक झाली.    तुझा हट्ट पटतोय. त्याची कारणं माहित आहेत. यापुढे अशी काहीही चूक न होण्याचं वचनही देतो. आता लगेच उत्तर देऊ नकोस. विचार कर, ठरव आणि मग परत बोलू. तुला जायच्या आधी लग्न करायचं असेल तरी माझी तयारी आहे. केवळ एंगेजमेंट करूया म्हटलं तरी चालेल. तेही न करता फक्त हे नातं चालू ठेवूया इतकं तरी मला किमान सांग. तू हवीयेस, स्वप्निल. माझ्या आयुष्यामध्ये, मला तू हवीयेस. तुझ्या दृष्टीने गुल्फामगिरी असेल पण जितक्या असोशीनं तुझ्यावर प्रेम केलंय तितकं इतर कुणाहीवरही नाही. तू केवळ माझी पार्टनर नाहीयेस. तू माझी बेस्ट फ्रेंड आहेस. तुझ्याखेरीज इतर कुणाहीसमोर मी... मी सच्चा नसतो. तुझ्याजवळ असताना मला कसल्याही मुखवट्याची, नावाची, अभिधानांची गरज भासत नाही. आय फील कंप्लीट विथ यु. स्वप्निल, दिस इस नॉट अबाऊट लव्ह. हे त्याहून जास्त आहे, हे तुला तरी समजतंय ना? माझ्या संपूर्ण आयुष्यामध्ये मी कायम कसल्या तरी वादळामध्ये अडकलोय. स्वत:वर, स्वत:च्या अस्तित्त्वावर, अगदी नावापासून ते धर्मापर्यंत, प्रत्येक गोष्टीने मला छळलंय. उधारीचं आयुष्य जगलोय आजवर. पण केवळ तुझ्याबरोबर असताना   मला माझं आयुष्य “माझं” वाटतं. संपूर्ण वाटतं, काहीतरी अर्थ असेल असं वाटतं. यु मेक मी फील कंप्लीट. ही जी शांती आहे, ती फक्त आणि फक्त तू देऊ शकतेस. म्हणून मला तू हवीयेस.” तो बोलत राहिला, मी ऐकत राहिले. त्याच्या डोळ्यांमध्ये आलेल्या पाण्यानं त्याच्या शब्दांची सारी सच्चाई सांगितली. मी ट्रेमधला कॉफीसोबत आलेला टिश्युपेपर त्याच्या हातात दिला.

चष्मा काढून त्यानं डोळे पुसले. दोन क्षण दोघंही काही न बोलता इकडे तिकडे बघत बसलो. मॉलमध्ये प्रचंड गर्दी वाढली होती. अल्मोस्ट लंच टाईम होत आल्याने फूड कोर्टही भरत चाललं होतं. मी मोबाईल चेक केला. कुणाचाही मेसेज नव्हता. तरी परत एकदा चेक केला. तो अतिशय शांतपणे बसून होता. गार झालेली कॉफी पिण्यासाठी त्यानं ओठांजवळ नेली पण परत खाली ठेवली.

“निघू या?” तोच म्हणाला.

“थांब, काहीतरी खाऊन घेऊ. घरी काहीच बनवलं नाही.”

“मी गेल्यापासून अशीच राहतेस? फ्लॅट तर जंकयार्ड झालाय.” त्याच्या या टोमण्यावर मी काहीतरी उत्तर देणार तेवढ्यांत ओळखीचा चेहरा तर दिसला पण नाव आठवेना.

“ती गौतमी आहे का?” मी विचारलं.

आफताबनं वळून पाहिलं आणि म्हणाला. “प्लीज, इग्नोअर कर” पण त्याचं वाक्य येण्या आधीच मी हाक मारली.

“गौतमी... ओळखलंस?” तिच्या चेहर्‍यावर आश्चर्य नव्हतं, उलट गोरीमोरी झाल्यासारखी वाटली.

 “तू स्वप्नील ना? अगं, कित्ती दिवसांनी दिसतेस.”

“ तू इकडे कशी काय... गावाला होतीस ना?”

“अगं नाही, चार पाच वर्षं झाली इकडेच आहोत.” बाजूला उभ्या असलेल्या माणसाशी तिनं ओळख करून दिली. “हे माझे मिस्टर. इंजीनीअर आहेत, इथेच वाशीमध्ये जॉब करतात. आम्ही इकडंच फ्लॅट बूक केलाय. तुझं काय चालूये?”

“मीपण पनवेलला जॉब करतेय. याला ओळखलंस ना? आफताब”

गौतमीच्या चेहर्‍यावर अचानक आनंदीआनंदच झाला. “आफताब म्हणजे तुझा नेबर ना?” तिनं माझ्या कानात खुसपुसत विचारलं. “तुम्ही मॅरीड आहात का??”

 “नाही गं, फ्रेण्ड्स आहोत. संडेला भेटतो अधून मधून.” कधी एकता कपूरच्या टिपिकल सीरीयल्स बघता का? त्यामध्ये एक खडूस भाभी असतेच, हिरॉइनची जराशी चूक जरी झाली तरी ही भाभी चेहर्‍यावर अपरंपार आनंद घेऊन थुई थुई चेहर्‍याने कॅमेर्‍याकडे बघत असते. अगदी सेम तश्याच चेहर्‍याने गौतमी माझ्या आणि आफताबकडे बघत होती.

“खरंच की आपलं असंच? मला वाटलं आज व्हॅलेन्टाईन्स डे म्हणून की काय!”

 अगदी खरं सांगायचं तर गौतमीकडून या अश्या टोमण्याची अपेक्षा नव्हतीच. कॉलेजमधली गौतमी आणि आताची गौतमी यात चिक्कार फरक होता. केस कापलेली, अंगात टीशर्ट आणि जीन्स घातलेली (पण गळ्यांत भलंमोठं टिपिकल मंगळसूत्र) आणि हातात भलामोठा मोबाईल फोन या वेषातली गौतमी मी ओळखली नाही, यांत माझी काय चूक!!

“हाय गौतमी” आफताब उठून म्हणाला. “नाईस टू सी यु! तुम्ही दोघं काय लंच डेटवर? व्हॅलेंटाईन्स डे म्हणून?” आफताबच्या बोलण्याचा काटकोन त्रिकोणाच्या कर्णाइतका तिरकसपणा.

“नाही, असंच शॉपिंग वगैरे. आठवड्यांतून एक वेळ मिळतो गं, किराणा भरायचा आणि अशीच कामं. म्हणून बाहेर पडायचं. हेच म्हणाले की जातोच आहोत तर पिक्चर पण बघू आणि बाहेरच लंचही करू”

“ओह येस, शाहरूख खानचा पिक्चर तू बरा चुकवशील?” कॉलेजमध्ये असताना माझं आणि गौतमीचं यावरून बरंच वाजायचं. मी सलमान खान फॅन आणि ती एस आरके. (निधी आमिरखानवाली. तिचं सगळंच असलं दांभिक!) “तुझा नंबर तरी दे”

“फेसबूकवर आहेस का? काय नावाने आहेस? मी ऍड करते” गौतमीचा नवरा मात्र एकूण या गप्पांना कंटाळला होता. ते पाहून तिनंही लगेच काढता पाय घेतला.

“आहे ना, फेसबूक वर. माझ्याच नावाने. मी रीक्वेस्ट पाठवते

“चलो आफताब. बाय.”

दोघं निघून गेल्यावर मात्र, कधी नव्हे ते आफताब म्हणाला. “सुपर डुपर बिच”

“काय?”

“नालायक पोरगी आहे. मी तिला मघाशीच पाहिलं होतं, अर्धा तास झाला त्या तिकडच्या टेबलवर बसून तुला आणि मला बघतेय. स्कूपच मिळालाय ना तिला. कधी एकदा घरी जाते आणि कीबोर्ड बडवते असं झालं असेल”

“तू काय बडबडतो आहेस मला काहीही समजत नाहीये. आई तर मला म्हणाली होती की हिचं लग्न खेडेगावात कुण्या शिक्षकासोबत झालंय, मुंबईत आलेली माहितच नाही. पण एकदम चेंज झालीये ना? छान दिसते”

“स्वप्निल, तू खरंच इतकी मूर्ख आणि बावळट आहेस का? मी तुला गौतमीचा ब्लॉग पाठवला होता. वाचलास का?”

“कदाचित वाचला असेन, कदाचित नाही. आठवत नाही का?”

“नक्कीच वाचला नाहीस. नंतर लिंक मेल करेन. निवांत वाच. आणि ऐक, तिला रीक्वेस्ट वगैरे पाठवू नकोस. ती ऍड करणार नाही. मला तर ब्लॉक केलंय. निधीनं पब्लिकली तिला थोबडवलं होतं, त्यामुळे तिलाही ब्लॉक केलंय”

“काय बडबडतोस!!! गौतमीनं तुला ब्लॉक करायचा प्रश्न येतोच कुठं. डोन्ट टेल मी, तू तिलाही फ्रेंड रीक्वेस्ट पाठवली होतीस.. तुझ्या लिस्टमध्ये नक्की किती पोरी आहेत?”

“स्वप्निल,” माझ्या डोळ्यांसमोर टिचकी वाजवत तो म्हणाला. “जागी हो. एवढं सगळं रामायण घडलेलं तुला माहितच नाहीये, गौतमीचा ब्लॉग, त्यावरून निधीने तिला शिव्या घातलेल्या, मी निधीला डिफेंड केलं म्हणून मला बसलेल्या शिव्या हे तुला माहितच नाही.”

“मी तुम्हा दोघांनाही ब्लॉक केलंय. आणि गौतमीनं काय लिहिलं माझ्याबद्दल?”

“घरी जाऊन वाच. चला, निघू या ना?”

काय गंमत असते, दहा मिनिटांपूर्वी हा माणूस डोळ्यांत पाणीबिणी आणून मला पाठ केलेलं भाषण थडाथडा म्हणून दाखवत होता. (आफताब सारख्या पढाकू पोराकडून दुसर्‍या अपेक्षा तशाही नाहीत. भावना सच्च्या असतील. पण आयत्यावेळी बोलताना एखादा मुद्दा राह्यला नको म्हणून रात्रभर त्यानं प्रॅक्टीस केली असणार. मला पक्की गॅरंटी) आणि आता त्या गौतमीमुळे मला चक्क टोमणे मारतोय.

अखेर आम्ही फूड मॉलमध्येच हक्का नूडल्स आणि आईस्क्रीम खाल्लं. नंतर पन्टालून्समध्ये सेल लागला होता म्हणून तिथे थोडी खरेदी केली. घरी यायला निघालो तेव्हा अलमोस्ट चार वाजले होते, आणि परत भूकही लागली होती म्हणून परत एक कॉफी घेतली. आता मॉलमध्ये चांगलीच गर्दी वाढली होती. मॉलच्या ग्राऊंड फ़्लोअरला काहीतरी व्हॅलेंटाईन्स डेचं सेलीब्रेशन चालू होतं. कॉलेजमध्ये वगैरे असताना व्हॅलेंटाईन्स डे वगैरे एकदम क्युट वाटायचे, आता नुसता भंपकपणा वाटायला लागले.

इतक्या गर्दीमध्ये निवांत बोलायचं राहू देत, एकमेकांचा हात धरून चालणंही मुश्किल झालं, म्हणून मॉलमधून बाहेर पडून पाम बीच रोडने घरी आलो. आफताब तसा एरव्हीही गप्पगप्पच असतो, आताही होता. मध्येच त्याला एक दोन फोन आले. एक फोन हमखास अझरभाईचा होता, हे मला समजलं. दुसरा कुणाचा होता माहित नाही त्यानं “थोड्यावेळानं फोन केला तर चालेल का? ड्राईव करतोय” म्हटलं फोन कट केला. कार साईडला थांबवली, आणि कॉल लॉगमधून तो नंबर डीलीट केला आणि मगच फोन परत डॅशबोर्डवर ठेवला. आणि याच्या वचनावर मी विश्वास ठेवावा अशी याची इच्छा.

घरी पोचेपर्यंत सात वाजले होते. रात्रीसाठी फारशी भूक नव्हतीच, तरीही मी टोस्ट सॅंडविच पार्सल करून घेतले. त्यानं मला “तुला घरी सोडून मी लगेच निघेन” असं सांगितलं होतं. पण बिल्डिंगच्या दारापाशीच उतरून त्याला बाय करणं जमेना, म्हणून म्हटलं, वर ये. थांब थोडा वेळ आणि मग जा.

“तुझी तयारी झाली? पॅकिंग वगैरे?” मी कुलूप काढत असताना त्यानं विचारलं.

“आता कुठे? अजून शॉपिंग चालू आहे. तशी फारशी चिंता नाही. साहिलदादा जवळच राहतो. तो म्हणाला की, सगळी मदत करेल, तशीपण तिथं इण्डियन कम्युनिटी चिक्कार आहे, स्टुडंट्स आहेत मोस्टली. त्यामुळे फार त्रास होणार नाही”

“इतक्या लांब जाशील असं कधी वाटलंही नव्हतं. कायमच समजत आलो की, स्वप्निल म्हणजे काय, आपल्या पलिकडच्या घरात तर राहते. इथंच तुझ्या आसपास रहायची इतक्या वर्षांची सवय... फार मिस करेन तुला.”

“मीपण!”

“चलो, किमान इतकं तरी म्हणालीस. मी निघतो. तुझा नकार सेलीब्रेट करत जरा टल्ली तरी होता येईल. अर्थात उद्या ऑफिस आहे म्हणा, तरी किमान दो पेग तो बनता है”

“नकार? मी तुझ्या प्रपोझलला काहीच उत्तर दिलं नाहीये”

“ज्याक्षणी तुझ्याबद्दल बोलत असताना माझ्या डोळ्य़ांत पाणी आलं आणि त्यावेळी इतर काहीही न बोलता तू फक्त तो फालतू टिश्यु पेपर माझ्यासमोर धरलास, तेव्हाच मला उत्तर मिळालं होतं. तुला अजून दुविधेमध्ये टाकणार नाही, आय विल गो.”

“व्हेरी गूड! कित्ती ओळखून आहेस मला? फक्त एक सांग, कारमध्ये कुणाचा कॉल आला?”

“तू अजूनही माझ्यावर संशय घेतेस?”

“संशय घेण्यासारखं वागतोयस ना? खरं काय ते सांग, आफताब”

“तुझ्या आईचा कॉल होता. मी इथं येणार हे गौरीकाकीला माहित होतं. मी तुला लग्नासाठी विचारणार हेही माहित होतं, तुझं उत्तर काय आहे हे विचारायला फोन केला होता. फार आस लावून बसले होते, तुझे वडील, आई, अझर. ही लव्हस्टोरी गोडगोड होऊन संपणार याचा विश्वास त्यांनाच होता.”

“हे सर्व त्यांच्यापर्यंत कसं पोचलं? अझरनं सांगितलं?”

“स्वप्निल, कुणी सांगायला कशाला हवं? तुझा बाप अख्ख्या गावावर हुकुमत गाजवतो तो अशीच? यतिन काकांना गणपतीच्या दिवशीच समजलं होतं... कुणीही न सांगता, त्यांनी तेव्हाच मला विचारलंही होतं, मी अशीच उडवाउडवीची उत्तरं दिली पण त्यांचा विश्वास बसला नाही. तुझ्या दादीची डेथ झाली, म्हणून तो विषय तेव्हा मागे राहिला. आपलं भांडण झालं तेव्हाही त्यांनी मला विचारलंच. प्रेमानं वगैरे अजिबात नाही, यु डॊन्ट नो व्हॉट युअर फादर इज केपेबल ऑफ. मलातर हातपाय मोडायची फुल्ल गॅरंटी होती. पण मी सांगितलं की आम्ही सीरीयस आहोत आणि आज ना उद्या लग्न करणार, तेव्हा कुठे जीव वाचलाय. त्यानंतर अर्थात तुमचा यु एस चा प्लान पक्का झाला तेव्हा परत माझीच गचांडी पकडली. कारण तुला तर ते काहीच बोलत नाहीत. मग मीच त्यांना सांगितलं की, आम्ही अजून एकत्र आहोत आणि तिनं यु एसला जावं अशी माझी पण इच्छा आहे. इन फ़ॅक्ट मी पण तिकडेच जॉब ट्राय करतोय, रेसेशनमुळे पटकन मिळणार नाही, पण ऍट लीस्ट स्वप्निल ला तरी जाऊ देत.. अन्यथा, त्यांनी तुला परमिशन दिली नसती आणि सगळंच त्रांगडं झालं असतं.”

“ग्रेट! म्हणजे तू माझ्यासाठी खोटं बोललास, किती महान आहेस तू. तुझं हे खोटंपण निभावण्यासाठी मला तुझ्याशी लग्न करावं लागेल असं म्हणतोयस का?” 

“महान आहे की नाही तो विषय सोडून देऊ. स्वप्निल, तुझं माझं लग्न आणि नातं हा विषय सेपरेट. तुझं शिक्षण आणि करीअर हा विषय सेपरेट. तुला किमान ही गुंतागुंत तरी लक्षात येतेय का? मला तुझ्याशी लग्न करायचं आहे, कारण मला आयुष्य तुझ्यासोबत घालवायचं आहे. तुझ्या आईवडलांना असं वाटतं की माझ्यासारखा जावई त्यांना मिळणार नाही. धर्माचा इतका मोठा अडसर असतानाही त्यांना असं वाटतं की...”

“आफताब, खोटेपणाचा मला इतका राग असतानाही तू परत खोटंच बोललास ना? का असं वागतोस?”

“मी काय करायला हवं होतं? आमचा ब्रेकप झालाय म्हणून रागावून ती निघाली असं सांगू? ज्या माण्साने माझ्या भावाला इतका सक्सेसफुल बनवला त्याच्याच मुलीसोबत मी धोकाधडी केली असं सांगू? प्रश्न माझा एकट्याचा नाहेये, अझरचा पण आहे. तुझाही आहे. मी सत्य काय ते सांगून मोकळा होईन, तुझ्या जाण्यावर त्याचा परिणाम होईल. याचं काय. तुझा प्रचंड राग आला होता त्या रागाच्या भरात तुला सोडून गेलो, पण हे सर्व तुझ्या आईवडलांना सांगून तुझ्या करीअरमध्ये काटे पसरले असते का? स्वप्निल, ट्राय टू अंडरस्टॅंड दिस, तू मला जितका व्हिलन समजतेस तितका वाईट मी नाहिये. आय नो, मी याआधी अफेअर्स केलीयेत.  पण जेव्हापासून तुझ्यासोबत आहे तेव्हापासून तुझ्याशिवाय इतर कुणाचाही विचार केलेला नाही. हेच सत्य आहे. दॅट वॉज माय पास्ट. एक फेज असते, आणि माझी ती फेज गेली आहे. आता मला सेटल व्हायचंय. तुझ्यासोबत. म्हणूनच तुला दुपारीच विचारलेला प्रश्न परत विचारतोय... मला आता लगेच लग्न नाही केलं तरी चालेल. फक्त तू हो म्हण.”

“तुला माझा निर्णय आधीच माहित आहे.”

“मग तो निर्णय बदल. प्लीज. स्वप्निल, माझ्यावर एकदा, फक्त एकदा विश्वास ठेव. मी जर चुकलो तर तू देशील ती सजा मान्य असेल पण प्लीज... एकदा या नात्याला नवीन चान्स दे”

+++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++

दोन दिवस नुसतं भिरभिरल्यासारखं होत होतं. अख्खं शरीर नुसतं आंबल्यासारखं झालं होतं. दिवसभर झोप यायची आणि रात्री डोळे टक्क जागे. मला एअरपोर्टवर न्यायला साहिलदादा आला होता, त्याच्या घरी चार दिवस राहून मग मला युनिव्हर्सिटीमध्ये जायचं होतं. माझी डॉर्ममध्ये सोय झाली होती. आठवड्याभरामध्ये सेमीस्टर चालू होणार होतं आणि माझं रीसर्च वर्क पण. साहिलदादाच्या बायकोला आरूषीला मी लग्नांत भेटले होते त्यानंतर डायरेक्ट आताच. खरंतर वास्तविक मला असं कुणाच्या घरी वगैरे रहायला आवडत नाही. अनोळखी नातेवाईकांकडे तर बिल्कुल नाही. साहिलदादा दिवसभर बिझी असायचा, आरूषीचं पण ऑफिस टायमिंग होतं. पण ती  खूपच गोड होती. मला तिनं अजिबात ऑकवर्ड वाटू दिलं नाही. तीपण इंजिनीअरिंगनंतर युएसला एम एस करायला आलेली, स्टुडंट लाईफची तिला पूर्ण कल्पना होती. त्यामुळे तिने मला येण्याआधीही बर्‍याच टिप्स दिल्या होत्या. बेबी कूकर नक्की घेऊन ये, या सूचनेने आम्हाला बरंच बुचकळ्यांत टाकलेलं. एवढ्या मोठ्या अमेरिकेत बेबी कूकर मिळत नाहीत का या आईच्या प्रश्नाला साहिलदादाकडे  पण उत्तर नव्हतं. असो.

माझं सामान डॉर्ममध्ये नेण्यासाठी वीकेंडला साहिलदादा स्वत: येणार होता. त्याला हॉस्पिटलमधून खरंतर सुट्टी मिळत नव्हती, तर आरूषी म्हणाली की मीच सोडेन. कशाला एवढी चिंता! नवीन फोन कनेक्शन, इतर लागणारं जुजबी सामान वगैरे घेण्यासाठी तिनंच मदत केली. डॉर्ममध्ये कूकिंगची सोय होती, पण एकंदरीत त्यावर माझा फारसा उत्साह नव्हता, तिनं मला सोप्प्या अमेरिकन डिनरची ट्युशन दिली. कमीतकमी जिन्नसांमध्ये एकच पण पोटभरीचा पदार्थ कसा करावा, हे तिनंच शिकवलं. तसंपण खिचडी आणि वरणभात असल्यावर मला इतर काही लागत नाही. स्वत: बनवून खायचं असेल तर बिल्कुलच नाही.

साहिलदादाकडे पोचल्यावर आईला फोन करून नीट आल्याचं कळवलं. बाबा तेव्हा घरी नव्हता, असला तरी मी बोलले नसते. इकडे येण्यापूर्वी जे घडू नये तेच घडलं होतं. माझं आणि बाबाचं कडाक्याचं भांडण! आईबाबाला वाटत होतं की मी रीझाईन देऊन घरी येऊन रहावं, पण मला तेच करायचं नव्हतं.  मी माझी सर्व शॉपिंग पनवेलच्या फ्लॅटमध्येच आणून ठेवली. बॅगही तिथंच पॅक केली आणि तिथूनच एअरपोर्टला आले. माझ्या आईबाबाला माझा हा हट्ट समजत नव्हता, बाबा मला एके दिवशी फोनवरून ओरडला. मग मी पण उलट उत्तर दिलं. शब्दाला शब्द वाढत गेला आणि मग भांडण झालं. मी निघायच्या आधी दोन दिवस आईबाबाच पनवेलला आले. आल्यानंतर बाबा जरा गप्प गप्प होता, आई मात्र मनमोकळेपणानं बोलत होती. बाबा बाहेर गेला होता तेव्हा मी आईजवळ आफताबचा विषय काढला. सगळं सगळं सांगितलं. काही न लपवता, तेवढं सर्व ऐकूनही आई मला म्हणे, “पण पोरगा सोन्यासारखाय. तुझी फार काळजी घेईल म्हणून आम्हा दोघांनाही वाटतं की तुम्ही लग्न करावं. काही चुकीचं आहे क त्यात? आणि भांड”

निघण्याआधी एक् दिवस अझरचा फोन आला. हॅपी जर्नी वगैरे. जुजबीच बोलणं झालं. जास्त बोलले नाही.

मी निघेपर्यंत आफताबचा फोन आला नाही, फ्लाईटच्या जस्ट आधी तासभर फक्त मेसेज आला. “विल मिस यु”

मी रीप्लाय केला नाही.

++++++++++++++++++++

युएसमध्ये सेटल होण्याचा अनुभव फारच मजेदार होता. पहिली गोष्ट म्हणजे, इतके दिवस इंग्लिश मीडीयममध्ये शिकल्याचा तोरा एकदम धुळीला मिळाला. कोण काय बोलतंय तेच समजायचं नाही. लक्षपूर्वक ऐकून ऐकून (आणि अमेरिकन सीरीयल्सच्या कृपेने) थोडाफार उच्चार समजू लागले पण बोलायचं काय! मी काय बोलते ते कुणाला समजेल तर शप्पथ. त्यात चांगली गोष्ट एकच होती की माझा रूममेट नावानं मार्टिन असला तरी प्रत्यक्षात तमिळ होता. त्याचे तमिळ उच्चार समजावून घेणं हा दुसराच मोठा प्रॉब्लेम होता. कितीतरी दिवस मी त्याचं नाव मारूतीच समजत होते. तो सांगताना तसंच सांगतोय असं वाटायचं!!

मार्टिन मॅथ्स डीपार्टमेंटचा होता. साहिलदादाच्या मित्राचा हा भाऊ. असं एकदम अनोळखी माणसासोबत साहिलदादाने मला राहू दिलं नसतं, पण मार्टिन त्याच्या चांगल्या ओळखीचा होता. वयानं माझ्यापेक्षा एक दोन वर्षं लहान असेल पण इथे येऊन त्याला तीन वर्षे झाली होती. त्याला एक क्लास सवय होती, अभ्यासाला बसला की शिट्टीवर गाणी वाजवायचा. आवाजही छान होता, पण शिट्टी मात्र एकदम फर्मास. एकदा मी काहीतरी वाचताना मोबाईलवर “ठंडी हवाये लहराके आये” लावलं होतं. ते गाणं त्यानं परत लावायला सांगितलं आणि नंतर शिट्टीवर वाजवलं. सकाळच्या कोवळ्या उन्हामध्ये बसून आवडीचं गाणं असं लाईव्ह मजेदार पद्धतीनं ऐकताना जाम मज्जा वाटली.

त्याच्यासोबत रूम शेअर करायचं नाही म्हटलं तरी थोडं टेन्शन आलं होतं, पण मार्टीन एकदम कूल होता. आपण भलं आणि आपला लॅप्टॉप भला! क्वचित कधीतरी गप्पा वगैरे मारायचा. त्याचा विषय मला अगम्य असला तरी तो बोलताना ऐकायला खूप मजा वाटायची. तमिळ लोकांचं एक बरं असतं, जगाच्या पाठीवर कुठंही जाऊ देत, त्यांना सांबारसादम आणि कर्डराईसखेरीज चैन पडत नाही. परिणामी, त्यानं रोज स्वयंपाकाचं मनावर घेतलं होतं. मला आयतं मिळालेलं काहीही चालत असल्याने आंबट्ट सांबार (मुंबईतली सांबार गूळ घालून बाटलेली आहेत!) आणि भात मला चालायचा. एके दिवशी स्काईपवर त्यानं मला त्याच्या फॅमिलीशी ओळख करून दिली. एकाच घरामध्ये वीस तीस माणसं रहात असावीत असा मला दाट संशय आला. इतकी मोठी फॅमिली मी बडजात्याच्या पिक्चरसमध्येच पाहिलेली. पण नंतर तो म्हणाला की खास त्याच्याशी बोलायला म्हणून गावामधले इतके लोक येतात. त्याच्या गावामधून इतका शिकून युएसमध्ये आलेला तो पहिलाच.

मी आईशी अधूनमधून बोलत होते, पण बाबाशी नाही. त्यानंही मला कधी फोन केला नाही. आमच्या भांडणाचा विषय अर्थात या स्टोरीचा हीरो. बाबानं माझ्या अपरोक्ष आफताबसोबत ही सारी बोलणी करावीत हे मला पटलेलं नव्हतं. बाबाचा स्टॅंड होता की, माझा बाप म्हणून त्याचा हक्क होता की त्यानं आफताबचे इंटेन्शन्स काय आहेत ते तपासून बघावं. प्रॉब्लेम हा झाला की, इण्टेन्शन्स तपासतानाच बाबाने आफताबला अलमोस्ट हुकूमच सोडला. अझरमुळे आधीच आफताब बाबाच्या दबावामध्ये होता. त्याचं लग्नाचं प्रपोझल हे मनापासून होतं हे मला माहित आहे... तरीही बाबानं जे केलं ते चूकच होतं.

माझे लेक्चर्स आणि लॅब रोटेशन चालू झाले, आणि इतक्या दिवसांची खरंतर वर्षांची मरगळ एकदम नाहीशी झाली. एकदम टीवायला अभ्यासाचा जो मूड आला होता तो परत आला. लायब्ररीमध्ये वेळ कसा जायचा कळायचंच नाही. जॉब करत असताना आपल्याला नेमका काय क्म्टाळा यायचा ते आता कुठे जाणवू लागलं. साहिलदादाकडे एका वीकेंडला गेले होते, तेव्हा तो म्हणाला पण, “स्वप्निल, तुझा पिण्डच ऍकेडेमिक आहे. इतर कुठे तुझा जीव लागणं मुश्किल आहे. यतिन काकाकडे बघता हे जरा आश्चर्यच खरंतर. आरूषी म्हणाली, यात सरप्रायझिंग काय? तू आणि सागर दोघेही तसेच आहात.

आरूषी आमच्या बाबाला आजवर भेटलेली नाही. काकूकाकांनी साहिल-सागरवर लहानपणापासून मेहनत घेतली. अभ्यासासाठी कसले कसले क्लास लावले. ब्रेन डेव्हलपमेंटच्या सेमिनार्सना घेऊन गेले. माझ्यासाठी तशी मेहनत आईने घेतलीच नाही, तरीही मी इथे आले, याचं साहिलदादाला जाम कौतुक होतं. बाबाबद्दल काय बोलायचंच नाही, तो शाळा-कॉलेजला जात होता तेच आधी उपकार केल्यासारखं.. त्याचं मन चार भिंतींच्या वर्गात कधी रमलंच नाही. आयुष्यात यशस्वी झाला तो त्याच्या धडाडीवर. पण मी बाबावर गेले नाही, झोकून द्यायची बेफ़िकिर वृत्ती, चलो जो होगा देखा जायेगा म्हणत रिस्क घ्यायची वृत्ती माझ्यात नाही. मी आईवर गेलेली.

मध्ये एका लेक्चरसाठी काही जुन्या वैज्ञानिकांची लिस्ट बघत होते, सर्वच नावं पुरूषांची. बाईचं नाव एखाददुसरं. बायका हुशार नसतात का? असतात की. पण त्यांची हुशारी कोमेजून जाते, त्याला कधी वाव मिळतच नाही. आईन्स्टाईनपेक्षा जास्त आय क्यु असलेल्या कित्येकजणी चुलींमधले निखारे फुलवत आणि पाळण्याला झोके देत खपल्या याची गणती कुणाकडे आहे. आई हुशार नव्हती का? होती. पण समाज, संस्कृती, परंपरा या जोखडामध्ये कुठेतरी हरवूनच गेली. ज्या वयात तिनं प्रेम केलं, त्या वयात ते योग्यच होतं, पण प्रेम आणि लग्न या दोन्ही गोष्टी लागोपाठ व्हायलाच हव्यात हा नियम मला कायम जाचक वाट्तो. प्रेम आहे तर आहे. त्याचा शिक्षण-करीअरशी काय संबंध? आईची  हुशारी अशीच माझ्या संगोपनामध्ये संपून गेली. साहिलदादाला तिचं काय कौतुक नसणार. त्याला कौतुक त्याच्या काकाचंच. “यतिनकाका ना कधीकधी ब्रिलियंट विचार करतो. त्यानं सॉफ्ट ड्रिंकची एजन्सी घेतली तेव्हा गावात सर्व नको म्हणत होते, पण त्यानं हिमतीनं त्याच एजन्सीमधून लाखो करोडो रूपये कमावले. पप्पा कायम म्हणतात, की यतिन खूप इंटेलीजंट आहे, पण तो बुद्धी योग्य ठिकाणी वापरत नाही”

बाबानं आयुष्यात चिक्कार पैसा कमावला, बुद्धी योग्य ठिकाणी वापरली असती तर याहून दुसरं काय मिळालं असतं. साहिलदादानं असं कौतुक केलं की मला जरा कानकोंडं व्हायचं, पण मग मी लगेच त्यावर उतारा म्हणून गौतमीचा ब्लॉग वाचायला घ्यायचे.

या ब्लॉगसाठी निधी आणि आफताब तिच्यासोबत भांडले होते म्हणे. गौतमीचा ब्लॉग म्हणजे खोटेपणाची हद्द होता. तिच्या शालेय आणि गावामधल्य आठवणींविषयी मला काही माहित नाही, पण कॉलेजच्या आठवणींचा भाग म्हणजे किळसवाणा प्रकार होता.

तिनं माझ्याविषयी लिहिलं म्हणून मी त्याला किळसवाणं म्हणत नाही. खोटं असलं, फिक्शन असलं तरी ते समजून घेता येऊ शकतो. पण ब्लॉगच्या सुरूवातीलाच तिनं ही सत्यकथा आहे असा डिस्क्लेमर टाकला होता. आणि नंतर आपल्या मनाचं घुसडलं होतं. पोरीनं उगाच सायन्स घेतलं, आर्ट्स घेऊन हिस्ट्रीत ग्रॅज्युएशन केलं असतं तर इतिहासकार म्हणून मिरवली असती.

नुकत्याच आलेल्या ब्लॉगचं टायटल होतं, “व्हॅलेण्टाईन्स डे!” रीप्लेस वाशी विथ अंधेरी, किरण विथ स्वप्निल, आफताब विथ बिलाल.

“यु वोण्ट बीलीव्ह गाय्ज्ज, या व्हॅलेण्टाईन्सडेला माझ्याबाबतीत काय अजब घडलं. मागे मी तुम्हाला माझ्या कॉलेजफ्रेंड किरणबद्दल बोलले होते ना? तीच ती, जाडी श्रीमंत पोरगी. ती मला आज अंधेरीच्या मॉलमध्ये भेटली. मी आधी लक्ष दिलंच नाही. जिनं कॉलेजची तीन वर्षं मला चहा पिते म्हणून हिणवलं आणि स्वत: कॉफी पिते म्हणून मोठेपणा मारला, माझ्याकडे कल्चरल डेच्या दिवशी ड्रेस नाहीम्हणून मला चिडवचिडव चिडवलं. (इथे दोन लिंक होत्या, त्या या दोन्ही गोष्टींच्या एपिसोडकडे घेऊन जात होत्या), ती किरण तिच्या जुन्या आशिकबरोबर मॉलमध्ये बसली होती. मला बघताच हातामधली सिगरेट विझवत (पब्लिक प्लेसमध्ये अलाऊड तरी आहे का बायो?) तिनं मला हाक मारली. मी आधी ओळख दाखवणार नव्हते, माझा स्वभाव तर माझ्या वाचकांना माहित आहेच की. पण तिनं हाक मारल्यावर शिष्टाचार म्हणून मी थांबले. हातामधली कसल्या कसल्या ब्रॅंडच्या पिशव्या माझ्या डोळ्यांसमोर दाखवत ती म्हणाली. “शॉपिंगला आले”. (मॉलमध्ये लोक इतर काही कामाला येतात का? माझ्या आठवणीनुसार मी पिशव्या चेअरवर ठेवलेल्या होत्या.) मला म्हणाली, “तू इथे कशी काय?”

माझ्या डोळ्यांत खरंतर टच्कन पाणी आलं. तिचा एकंदर अविर्भाव होता जणू,  तू या चकाचक मॉलमध्ये कशी? मला सांगावंसं वाटलं, परिस्थिती तशीच राहत नाही. मला दैवकृपेने चांगली नोकरी आहे. नवरा उत्तम कमावता आहे. देवासारखे सासूसासरे आहेत. महिन्याच्या एखाद दिवशी बाहेर जाऊन जेवण्याइतके पैसे आम्हीही कमावतो हो. पण मी यातलं काहीच बोलू शकले नाही. माझ्या नवर्‍याने येऊन माझ्या पाठीवर हात ठेवून मला सपोर्ट केलं, त्याला माझी मन:स्थिती व्यवस्थित समजली असणार. (नवरा हिच्यापासून फूटभर उभा होता)

इतक्यात बिलाल माझ्याशी बोलायला लागला. हा मुलगा मला कधीच आवडला नाही. (गौतमी आणि बिलाल... आपलं... आफ्ताब भेटले कधी होते!!!) एक नंबरचा गुंड आणि मवाली. त्याच्या गुंडपणामुळे मला फेसबूकवर मागे झालेला मनस्ताप तुम्हाला आठवत असेल (अजून एक लिंक!) तो आता तोंडातला गुटखा चघळत (आफताब आणि गुटखा!! पहिल्यांदा हे वाचलं तेव्हा संतापानं धुमसले होते. सीए शिकलेला, कार्पोरेटमध्ये उच्च पदावर असणारा आणि अतिशय वेल्ड्रेस्ड मुलाबद्दल हे असले उद्गार) त्यानं मला ओळख दाखवली. विचारलं, “काय व्हॅलेंटाईन्स डे का?”

मला तिथल्या तिथे किंचाळून त्याला सांगावंसं वाटलं, “होय रे लांड्या, व्हॅलेंटाईन्स डे म्हणून!! लग्नाच्या नवर्‍यासोबत राजरोस हातात हात घालून फिरतोय. तुमच्यासारखं उठसूट कुणाहीसोबत झोपत नाही”

किरणचं कॉलेजमध्ये असतानाही याच मुलासोबत अफेअर होतं, पण ते कुणाला समजू नये म्हणून त्यांनी उगाच माझं नाव बदनाम केलं (आं!!!) नंतर तिनं अतिशय हुशारीनं एका हिंदू मुलाला जाळ्यांत ओढलं,. त्याच्या आयुष्याची पार दैना झाली. अखेर, त्यानं आईवडलांनी ठरवून दिलेल्या मुलीशी लग्न करून संसार सुखानं केला. (मी केदारला जाळ्यांत ओढलं? काय मच्छिमार वाटले का?) बापाच्या गुंडाईमुळे अख्खा गाव त्रस्त होताच, लेकीनं त्याच्याहीपुढे जाऊन दिवे लावले. कधीकधी वाटतं, एखाद्याबद्दल इतकं वाईट बोलू नये, पण जिनं मला स्वत:ची फाटकी बॅग “तू वापर” म्हणून खुश्शाल दिली, कारण माझ्याकडे पैसे नव्हते तर मी तिच्याबद्दल चांगलं का बोलावं. हल्ली गावी गेल्यानंतर तिच्याविषयी काहीबाही ऐकू येतं, ती वाईट मार्गाला लागली आहे, व्यसनी झाली आहे, हे तर एक दिवस् खरंतर होणारच होतं. संस्कार नसले की काय होतं. मी गरीब घरात जन्मले, फार ओढाताणींत दिवस काढले, हॉस्टेलमध्ये आईवडलांपासून दूर शिकले, सुट्टीत घरी गेल्यावर आईसोबत शेतात कामं केली. पण शिक्षण हे ध्येय कायम ठेवलं, आज मला लेखिका म्हणून, जे काही लोक ओळखतत ते याच जोरावर..”

इथून पुढचं लिहिण्यांत पॉइंट नाही. मतितार्थ माझ्या लक्षात आला. मी या स्टोरीमध्ये व्हिलन होते. बॅड गर्ल होते. हरकत नाही. माय लाईफ माय रूल्स. माय ब्लॉग, माय स्टोरी.

मी कधी गौतमीला हिणवलं नाही, जाणूनबुजून तर कधीच नाही. तिच्या लाईफस्टाईलची मला ओळखच नव्हती, तर मी तिला काय चिडवणार? उलट, माझ्या नोट्स कायम तिला दिल्या. तिचा अभ्यास म्हणजे केवळ पाठांतर होतं, मी तिला पुस्तकं वाचून नोट्स काढायला शिकवलं, कित्येकदा मराठी मीडीयमची असल्यामुळे तिला कन्सेप्ट्स क्लीअर व्हायला वेळ लागत होता. त्यावेळी तिला समजावलं.

तिनं हा ब्लॉग दोन तीन वर्षांपूर्वी चालू केला. निधी आफ्ताब एकत्र असताना. सुरूवातीचे काही भाग त्यांनी अर्थात वाचले असतील किंवा नसतील. पण जिथपासून माझे उल्लेख चालू झाले, तिथे त्यांनी कमेंट्स टाकल्या. त्या लगोलग डीलीट झाल्या. निधीने फेसबूकवर लिंक देऊन हे चुकीचं आहे वगैरे भलंमोठं लिहिलं. (त्या भागामध्ये निधीला – तिचं नाव आनंदी केलं होतं आणि बिलालच्या भावाच्या गर्लफ्रेंडचा रोल दिला होता. भडकेल नाय तर काय!!!) त्यावर आफताबनेही चिक्कार लिहिलं. (बिलाल दहावी नापास होता, त्याच्या भावाचा फ़्रूट स्टॉल होता हेही एकवेळ ठिक. पण त्याला एकंदर चार अजून भाऊ होते. सत्याचा विपर्यास करणे म्हणजे काय हे गौतमीकडून शिकावं, अरिफबद्दल खरंतर तिला काहीही माहित नव्हतं, अजाणतेपणानं का होईना तिनं आफताबची दुखरी नस दाबली होती) दोघांनाही ब्लॉक केलं आणि गौतमी आपल्याच बबलमध्ये परत सुखी होऊन लिहू लागली. व्हिक्टिमायझेशनचं कार्ड खेळत असताना तिनं माझ्याविषयी काहीही लिहिलं होतं. मी वाईट्ट मुलगी होते. सिगरेट ओढायचे, दारू प्यायचे, मुलांसोबत फ्री होते वगैरे वगैरे.

सत्याला अनेक बाजू असतात, त्यापैकी कुठली बाजू तुम्ही सत्य मानता यावर सत्य आणि असत्याची बाजू ठरते. गौतमीने स्वत:पुरतं सत्य निवडलं होतं. मुळात, हे सर्व सगळंच खॊटं आहे असं मी म्हणू शकत नाही. मी सिगरेट ओढत होते, आय वॉज सेक्शुअली ऍक्टीव्ह इन माय कॉलेज डेज. पण म्हणून मी कधी तिला हिणवलं नाही की कमीपणा दाखवला नाही. ती तिच्या जागी, मी माझ्या जागी. प्रत्येकाची स्वतंत्र जीवनशैली असते, ती त्या त्या व्यक्तीपुरतीच वर्क करते, इतरांसाठी नाही.

.. आणि माझ्या आजवरच्या जीवनशैलीवर मी खुश आहे. माझ्या प्रत्येक निर्णयावर मी म्हणूनच ठाम राहिले असेन. व्हॅलेंटाईनच्या दिवशी माझ्या रूमबाहेर पडताना आफताब रडला, अगदी हमसून हमसून. माझ्याही डोळ्यांत पाणी आणलं, पण ते अगदी इतकुसंच. त्याच्यासमोरच काय पण इतर कुणाहीसमोर मी अशी रडू शकले नसते. माझे अश्रू माझ्यासाठी. म्हणून मला तो “दगडी काळजाची” म्हणतो. मान्य आहे.

असेनही मी दगडी काळजाची. पण दगडाला वेदना होत नाहीत, असं थोडीच आहे. मला गौतमीचा हल्ली राग येत नाही, उलट जेव्हा कधी खूप एकटं वाटतं, असहाय्य वाटतं तेव्हा मी तिचा ब्लॉग वाचते. त्या ब्लॉगमधली वन डायमेन्शनल किरण मीच आहे म्हटलं की मला जरा बरं वाटतं. माझ्या आजूबाजूला घडत असलेल्या इमोशनल ड्रामा अस्तित्त्वातच नाहीत आणि मी वाईट मुलगी आहे, असं मानलं की काम झालं.

अपेक्षाभंगाचं दु:ख नाही. एकाकीपणाची भावना नाही, दुबळेपणाची जाणीव नाही. केवळ ओठांत सिगरेट धरून सिक्स्टीजमधल्या व्हॅम्पसारखं गोल्डन आयशॅडो लावून सेक्सा कटाक्ष टाकत जगायचं. जगण्याची तीच आणि तेवढीच चौकट. काश, मी पण किरणसारखीच असते!!!

++++++++++++++++++++++++++++++++

रात्रीचे अडीच वाजून गेले होते. मी टक्क जागी. मार्टिन त्याच्या खोलीमध्ये. लॅपटॉपवर फेसबूक ऑन केलं. अझर ऑनलाईन होता. त्याच्याकडे दिवस चालू असणार.

“झोप जा, मी नंतर कॉल करेन. सविस्तर बोलू.” त्यानं मेसेज टाकला.

मी काहीही उत्तर दिलं नाही. स्क्रीनकडे नुसती बघत बसले. दोन चार मिनिटांनी परत त्याचा मेसेज आला. “स्वप्निल, लिसन टू मी. झोप, आम्ही आहोत ना सर्व इथे!”

झोप येणं शक्यच नव्हतं, तरी लॅपटॉप बंद केला. किचनमध्ये जाऊन कॉफी बनवली. मार्टीनच्या रूममधला दिवा चालू होता. तसाही तो कित्येकदा रात्रभर जागा असायचा.  त्याच्या दारावर टकटक केली.
“व्हॉट हॅपन्ड?” तो झोपेतून नुकताच जागा झाला असावा.

“सॉरी आय थॉट यु वेर अवेक. लाईट चालू दिसला म्हणून. सॉरी.”

“ओह, मी वाचताना झोपलो. लाईट बंद करायला विसरलो. तू कशी काय जागी?” त्यानं डोळे चोळत विचारलं.

“काही नाही अशीच. कॉफी बनवत होते, म्हटलं तू जागा असलास तर तुलाही विचारेन. पण विनाकारण झोप डिस्टर्ब केली. सॉरी”

“चार पाच वेळा सॉरी म्हणून डिस्टर्ब झालेली झोप परत येणार नाही. मला ही वाईट सवय आहे, एकदा जाग आली की परत झोप येत नाही. एक कप कॉफी मलाही. एकदम स्ट्रॉंग”

“सॉरी, मार्टीन” आणि एकदम मला रडू आलं, अचानक. न ठरवता. न सांगता न सवरता.

“हे!! काय झालंय नक्की? एव्हरीथिंग ऑलराईट?” त्यानं मला बाजूच्या खुर्चीवर बसवलं. पाण्याचा ग्लास माझ्या हातात दिला.

“बाबाला हार्ट ऍटॅक आलाय. ऍडमिट केलंय. मघाशी फोन आला.”

“ओह, तुला इंडियात जायचंय का? म्हणजे, तितकं सीरीयस??”

“माहित नाही. उद्या किंवा परवा एंजिओग्राफी करतील. ही इज ऑलराईट पण.... मी इकडे येताना त्याच्याशी खूप भांडले होते... अलमोस्ट बोलतच नव्हते. काल संध्याकाळी पण त्यानं कॉल केला, पण मी घेतला नाही. आता एकदम गिल्टी वाटतंय”

“सर्व ठिक होईल. आय विल प्रे टू द गॉड. ही विल बी ओके. थोडावेळ जाऊन झोप. अगदीच झोप आली नसेल तर युट्युबवर फिल्म्स बघ. पण चिंता करू नकोस.” तो बोलत असतानाच माझा फोन वाजला. आईचा नंबर. अधीरपणे आधी फोन घेतला.

“हॅलो, मी बोलतोय” पलिकडे आफताबचा आवाज. “आता आयसीयुमध्ये शिफ़्ट केलंय. डॉक्टर म्हणतात की सर्व ठिक आहे. उद्या सर्जरी करतील. स्टेण्ट वगैरे बसवावा लागेल, पण डोण्ट वरी.”

“ओके!”

“रडू नकोस, स्वप्नील. मी आहे ना इथे.”

“तू कधी आलास?”

“पहाटे अझरभाईचा फोन आला, की काकांच्या छातीत दुखतंय म्हणून रात्री ऍडमिट केलंय. तसाही रविवार होता, तर मला सुट्टी आहे. मी आणि शाहीन लगेच निघालो पण गडबडीत माझा मोबाईल गाडीमध्येच राहिलाय, म्हणून काकींच्या नंबरवरून कॉल केलाय. सर्व ठिक आहे हे सांगायला.” शाहीन, आफताबची बायको! दोन महिन्यांपूर्वी त्यांचं लग्न झालंय.

“बाबाशी बोलायचंय”

“आता लगेच अलाऊड करणार नाहीत. मी थोड्यावेळानं कॉल करेन तेव्हा बोल. तुझ्या इथे किती वाजलेत? रात्रभर जागीच आहेस का?”

“आई कुठाय?”

“इथंच आहे. शाहीन तिच्यासोबत बसलीये. आता जस्ट तिला थोडं ज्युस वगैरे दिला. जाम टेन्शनमध्ये आहे. बाकी काही नाही. स्वप्नील, आम्ही आहोत सर्वजण. आणि खरं सांगू का? फार सीरीयस नाहीये. माईल्ड अटॅक आहे. बरे होतील काका. ठिक आहे! ठेवू फोन?”

“आईला फोन करायला सांग”

“नक्की सांगतो. तू अशी रडत वगैरे बोलू नकोस, ती अजून घाबरेल. काय? काळजी घे. चल बाय”

मार्टिननं कॉफीचा कप माझ्यासमोर ठेवला. ते तास दोन तास त्यानं आणि मी असेच बसून घालवले. काहीबाही बोलत. त्याला झोप येत नव्हती, माझ्या झोपेचा प्रश्नच नव्हता. इथं येऊन अवघं वर्ष झालं होतं, परत जायला लगेच मिळालं नस्तं, शिवाय अभ्यासाचा लोड होताच. तरी अनेकदा वाटलं की साहिलदादाला फोन करून सांगावं काहीही कर, माझं तिकीट बूक कर आणि मला जाऊ देत. बाबाशी मी आयुष्यभर भांडत राहिले, पण तरीही त्याला एवढुसं जरी काही झालं तरी मला सहन झालं नस्तं. मी निघताना बाबाशी तोंडभरून बोलले नाही की हसले नाही. अगदी एअरपोर्टवरही त्यानं मला जवळ घेतलं तेव्हा मी तोंड फिरवलं.

कशाचं भांडण? त्यानं आईला धोका दिला म्हणून? आफताबच्या आणि माझ्या नात्यामध्ये ढवळाढवळ केली म्हणून... अशाक्षणी, या सर्व बाबी किती क्षुल्लक वाटत राहतात ना!

बाबा सुखरूप रहावा, म्हणून मी त्या दिवशी पहिल्यांदा देवाची प्रार्थना केली.